بزرگنمايي:

پیام آذری- طبیعت سحرانگیز کندوان که با معماری طبیعت ساخت و خدادادی اش شگفتی همگان را برمی انگیزد در دل کوه های سرو قامتی که انگار مختص این منطقه آفریده شده زیبایی های خاصی را ترسیم کرده طوری که هر ببیننده ای را مسحور و جذب خود می کند. 

این جذبه و طبیعت شگفت کندوان موجب شده که گردشگران تا زمانی که خود از نزدیک از دل این خانه های دستکَند دیدن نکنند کنجکاویشان رهایشان نمی کند و به اسرار و سوالاتش پی نمی برند.

نسیم ملایم و خنکی که به طور دایم از داخل این خانه های کندویی و کران های روستا به صورت گردشگران می خورد و رُخ شان را می نوازد خود به خود آرامشی را به آنها القا می کند که پس از آفتاب دلچسب دامنه کران ها، هنگام کوه پیمایی برای رسیدن به این کران ها، همچون کولر طبیعی جسم و روحشان را می نوازد. 

مسیر کران ها با سنگفرش و پله سنگی آذین بسته شده است و گردشگران باید بیش از 100 پله را بپیمایند تا اسرار این خانه های سنگی را کشف کنند.

هر گردشگری با نوازش نسیم روح افزای کران ها ناخواسته می خواهد حداقل دقایقی را داخل آنها سپری کند، عکسی به یادگار بگیرد و به سوالات خود پاسخ پیدا کند.  

بازارچه فروش صنایع دستی، خشکبار، لبنیات و گیاهان دارویی نیز از آن بالا زیر پایت است، مردم پس از بازدید از روستا سرگرم خریدهای خود هستند و بیشتر فروشندگان را هم زنان روستا تشکیل می دهد. 

این زنان در زمستان که فرصت بیشتری دارند مشغول ورنی بافی، گلیم بافی و نمدبافی می شوند و در بهار و تابستان و حتی پاییز بافته های خود را به گردشگران داخلی و خارجی می فروشند و در معاش خانواده نقش جدی ایفا می کنند. 

البته در تابستان هم بیکار نبوده و در کنار کار خانه و بچه داری، زمانی که شفق آسمان را در آستانه روشنایی قرار می دهد به جستجوی گیاهان دارویی یا خوراکی می روند و پیش از بیشتر گردشگران به خانه و کاشانه و محل کسب خود بازمی گردند تا از میهمانان تابستانی خود استقبال کنند. 

بچه های روستا هنوز به بازی های قدیمی و سنتی که در شهرها منسوخ شده یا در آستانه فراموشی است، می پردازند و بچه های شهری در برخورد با چنین بازی هایی با تعجب آنها را تماشا می کنند و در مورد آن بازی ها که روزگاری همگانی بود، از پدر و مادرشان سوال می کنند. 

ورودی و پیاده روی سنگفرش شده، سه پل گذر زیبای قوسی شکل، بر روی رودخانه زلالی که از میان روستای کندوان می گذرد، درختان سرسبز سر به فلک کشیده و محیطی با آب و هوایی مسحور کننده سفری به یاد ماندنی را برای گردشگران شکل می دهد.

در کنار رود روان و زیبایی که از مرکز روستای کندوان می گذرد، میهمانان و گردشگران بساط تفریح و سرگرمی خود را پهن کرده اند، در کنار جاذبه های طبیعی این روستا برخورد آداب و رسوم و بازهای سنتی و محلی بچه های روستا با بچه های شهری هم جذابیت خاص خود را دارد. 

این روستا سه پل ارتباطی و گردشگری زیبا و کوتاه سنگی دارد که پس از گذر از پل اول چشمه آب معدنی مشهور کندوان هم که از دل دامنه کوهی منشاء گرفته، خودنمایی می کند که خوشبختانه سامان دهی شده و در شرایط کاملا بهداشتی به عنوان جاذبه گردشگری سلامت روستا استقبال خوبی از آن می شود به طوری که گردشگران، برای استفاده از آب چشمه باید مدتی را در صف بایستند.

گردشگران پس از نوشیدن این آب گوارا و جلا دادن جگرشان مقداری از آب کندوان را به عنوان تحفه سفر که به گفته کارشناسان بر بیشتر بیماری ها از جمله سنگ های کلیوی موثر است را با خود به دیارشان می برند. 

برخی گردشگران حاضر هم با اذعان به این موضوع که با استفاده از آب کندوان مشکلات مثانه و کلیه شان برطرف شده است دیگران را دعوت به پر کردن ظرف های آب و استفاده از آن به عنوان مایع شفابخش می کنند.    

کندوان با داشتن 2 ویژگی خانه ها و کران های سنگی در دل کوه و آب معدنی در دنیا جزو روستاهای گردشگری بی نظیر محسوب می شود هر چند 2 روستای شبیه کندوان در آمریکا و ترکیه وجود دارد که برخی آنها را برادران 2 قلوی روستای کندوان معرفی کنند اما ویژگی ها و جذابیت کندوان تداوم زندگی در کران هاست. 

روستای شگفت انگیز صخره ای کندوان به علت مزیت های گردشگری، طبیعی خاص و تاریخی در نوع خود بی همتاست و همان طور که بیان شد تنها 2 نمونه شبیه به این روستای زیبا در داکوتای آمریکا و کاپادوکیای ترکیه وجود دارد.

روستای صخره ای کندوان از جمله مناطق گردشگری خوش آب و هوا و شگفت انگیز جهان است که مناظر نادر، بدیع و زیبای آن چشم هر بیننده ای را نوازش می دهد و آدمی را به تحیر وا می دارد اما مهمترین وجه تمایز این اثر نادر طبیعی و تاریخی قابل اقامت بودن آن بوده طوری که اکنون جریان زندگی در خانه های صخره ای این روستا برقرار است.
کندوان روستایی تاریخی با خانه های صخره ای و مردمی بی آلایش و مهمان نواز بوده که سالانه پذیرای بیش از یک میلیون نفر گردشگر داخلی و خارجی است.

روستای تاریخی کندوان در فهرست موقت برای ثبت جهانی  قرار گرفته است

مدیر پایگاه میراث فرهنگی روستای کندوان در گفت و گوی اختصاصی در خصوص اقدامات انجام شده برای ثبت جهانی روستای کندوان اظهار کرد: این روستای تاریخی در فهرست موقت برای ثبت جهانی قرار گرفته که در این راستا اقداماتی انجام شده است. 

مهدی جدایی گفت: این اقدامات شامل پیگیری تصویب حریم مصوب، پیگیری شکایات ساخت و سازهای غیر مجاز، جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز، برگزاری 2 مرحله مزایده برای واگذاری خانه باتیک در کندوان ، تشکیل و ارسال پرونده روستای کندوان به عنوان یکی از سه روستای پیشنهادی برای روستای جهانی گردشگری بوده است.

معرفی روستای کندوان توسط «توکیو تی وی»

وی افزود: همکاری در تهیه کلیپ معرفی روستای کندوان برای شبکه تلویزیونی توکیوی ژاپن با نام «توکیو تی وی» که در یک ماهه گذشته تهیه شده، از دیگر اقدامات انجام شده برای ثبت جهانی این روستای صخره ای است. 
جدایی همچنین در خصوص اهم اقدامات و عملیات عمرانی و فرهنگی در سال 1401 در پایگاه ملی میراث‌فرهنگی روستای کندوان، اظهار کرد: برگزاری همایش موتورسواری و اتومبیلرانی از تبریز تا روستای تاریخی کندوان، اخذ سند محل پارکینگ و بازارچه صنایع دستی در ورودی روستا به مساحت 12هزار و 500 مترمربع، مرمت و استحکام بخشی کران های آسیب دیده و خط کشی و ساماندهی پارکینگ ورودی با اعتبار چهار میلیارد ریال، اجرای پیاده راه مسیر ورودی از جلوی هتل تا محل عوارضی با اعتبار هشت میلیارد ریال، مرمت و ترمیم سنگ فرش روستا با همکاری دهیاری روستا به مساحت تقریبی 100 مترمربع در نقاط مختلف روستا از مهمترین اقدامات امسال است. 

آمادگی هتل صخره ای پنج ستاره کندوان برای پذیرش گردشگران تابستانی 
وی یادآور شد: روستای کندوان از اواخر اسفند ماه تا اواخر آذر ماه هر سال آمادگی پذیرایی از گردشگران و مهمانان را دارد که در این راستا اقدامات مختلفی مثل آمادگی هتل صخره ای بین المللی پنج ستاره با ظرفیت حدود 50 نفر و بیش از 50 اقامتگاه بومگردی برای اقامت گردشگران، پاکسازی و نظافت حاشیه و شانه های جاده روستای کندوان از روستای اسفنجان با هماهنگی فرمانداری و اداره راهداری شهرستان، نظافت و سرکشی مداوم به سرویس‌های بهداشتی و نمازخانه ها جهت استفاده گردشگران، برگزاری فروشگاه ها، نمایشگاه های دایمی صنایع دستی، سوغات و تولیدات دامی، کشاورزی، باغداری محلی و منطقه، آمادگی رستوران و غذاخوری های داخل روستا و بین راهی منتهی به روستا، نظافت کوچه ها و جمع آوری زباله های گردشگران توسط دهیاری روستا از دیگر اقدامات انجام شده برای استقبال از گردشگران است. 

200 خانواده در کندوان زندگی می کنند

دهیار روستای کندوان نیز گفت: حدود 200 خانواده در این روستا زندگی می کنند و آثار متعدد قبل از اسلام و بعد از اسلام در آن وجود دارد.

مهدی صدری اظهار کرد: بازدیدکنندگان زیادی از کشورهای مختلف میهمان این روستا می شوند بر این اساس باید توجه ویژه ای به این روستای شناخته شده جهانی شود و با توجه به این شرایط امکانات کندوان افزایش یابد. 

به گفته یکی از اهالی روستا، باید درآمدی که از کندوان کسب می شود بیشتر صرف آبادانی و تکمیل امکانات برای میزبانی از میهمانان داخلی و خارجی شود. 

امسال 262 هزار نفر گردشکر داخلی و خارجی از روستای کندوان دیدن کردند

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی نیز در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار  اظهار کرد: امسال تا کنون حدود 262 هزار نفر گردشکر از روستای تاریخی و صخره ای کندوان دیدن کرده اند که از این تعداد حدود 2 هزار نفر گردشگر خارجی از جمله کشورهای آلمان، فرانسه، ایتالیا، انگلیس، هلند، ترکیه، جمهوری آذربایجان، ارمنستان و عراق بودندحدود 2 هزار نفر گردشگر خارجی از جمله کشورهای آلمان، فرانسه، ایتالیا، انگلیس، هلند، ترکیه، جمهوری آذربایجان، ارمنستان و عراق هستند.. 

اصلی ترین مشکل ثبت جهانی روستای کندوان ساخت و سازهای غیر مجاز است

احمد حمزه زاده همچنین در خصوص روند ثبت جهانی روستای گردشگری کندوان نیز گفت: اصلی ترین مشکل ثبت جهانی روستای بین المللی کندوان ساخت و سازهای غیر مجاز است و تا زمانی که ساخت و سازهای غیرمجاز تعیین تکلیف نشوند، برای ثبت جهانی مشکل‌ساز خواهند بود.
وی ادامه داد: این ساخت و سازها نمای بصری کندوان را در بعضی زوایا به هم زده است بر این اساس فعال شدن پرونده ثبت جهانی کندوان نیازمند برچیده شدن این ساخت و سازها است.

حمزه زاده یادآور شد:  ثبت جهانی روستای تاریخی کندوان با همکاری همه‌جانبه بخش دولتی و خصوصی ممکن می‌شود و می‌بایست تمامی تلاش خود را در این راستا انجام دهیم.

 روستای هفت هزار ساله صخره‌ای کندوان با کران های سنگی بکر و دست کند و زیبایی های زندگی شبه غارنشینی از جاذبه های طبیعی و تاریخی کشورمان در آذربایجان شرقی محسوب می شود.

این روستا در 62 کیلومتری تبریز مرکز آذربایجان شرقی قرار گرفته و به سبب ویژگی معماری صخره ای و بافت مخصوص آن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است اما بیش از هفت سال است که در نوبت ثبت جهانی شدن یونسکو قرار دارد.
خانه های این روستا که از دل صخره های کله قندی و کندویی شکل دامنه کوه سهند کنده شده است، نماد سختکوشی مردم است که با دست های خود خانه ها را ساخته اند.
به عقیده محققان قدمت وجود این صخره ها که به کران (Karaan)  معروف است به هفت هزار سال پیش و قدمت زندگی در آن نیز به یکهزار و 500 سال پیش می رسد.

روستای کندوان پانزدهم اردیبهشت ماه سال 1376 به شماره 1857 در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .