بزرگنمايي:

پیام آذری- کتاب «تاریخچه مطبوعات آذربایجان در مشروطه اول»، تالیف محمد عزیزی راد در 418 صفحه است که یکشنبه شب در نشست استاندار آذربایجان شرقی، معاونان وی و جمعی از مدیران کل دستگاه های اجرایی آذربایجان شرقی با فعالان رسانه ای این خطه در آستانه هفته دولت رونمایی شد.

این کتاب توسط انتشارات «فادیا»ی تبریز با شمارگان یکهزار نسخه در تابستان 1401 شمسی منتشر شده است.

کتاب «تاریخچه مطبوعات آذربایجان در مشروطه اول» دربرگیرنده نشریاتی است که در فاصله 14 مرداد 1285 شمسی، سالروز اعطای مشروطه توسط مظفرالدین شاه، تا 25 تیر ماه 1288 شمسی، خلع محمدعلی شاه از سلطنت، در ایالت آن روزی آذربایجان که نزدیک به یک چهارم جمعیت کشور را در خود جای می داد، منتشر شده اند.

مولف کتاب در مقدمه آن نوشته است: «جلد سوم از مجموعه تاریخچه مطبوعات آذربایجان به بررسی و تحلیل مطبوعات آذربایجان در مشروطه اول می پردازد. هر چند در این کتاب، سعی ام بر این بوده که حتی الامکان نسخه یا نسخه هایی از همه نشریات منتشر شده در فاصله زمانی مورد بررسی را شخصأ رویت کنم، اما به دلیل مشکلات رایج از منظر دشواری دسترسی به اسناد در گستره وسیع ایران زمین و نیز تمرکز مراکز اسنادی و آرشیوی در پایتخت کشورمان، این امکان میسر نشد و از دسترسی به سه چهار عنوان نشریه محروم ماندم... در این مجلد 34 عنوان نشریه منتشر شده مشروطه اول در آذربایجان، از منظر شکل و محتوی، بررسی گردیده که در مقایسه با حدود 14 عنوان نشریه منتشر شده در دوره قبل از آن، فاصله زمانی سال های 1235 تا 1285 شمسی، روند رو به رشدی را از نظر کمی و کیفی نشان می دهد».

در مقدمه کتاب «تاریخچه مطبوعات آذربایجان در مشروطه اول» اضافه شده است: «جراید آذربایجان در این تاریخ، جایگاه ویژه و مهمی در تاریخ مطبوعات ایران دوره مشروطه نیز دارند، زیرا برخی از آنها از قبیل «ناله ملت» در مقطعی، دوره زمانی پس از به توپ بستن مجلس و خفقان ناشی از آن، تنها نشریه در حال انتشار کشورمان بوده اند....».

در این کتاب علاوه بر معرفی جراید منتشر شده آذربایجان در مشروطه اول، به معرفی روزنامه نگاران این خطه در سال های مورد بحث و نیز موسسات و نهادهای فرهنگی آن پرداخته شده است.

مطالعه کتاب «تاریخچه مطبوعات آذربایجان در مشروطه اول» می تواند برای پژوهشگران تاریخ معاصر کشورمان به طور عام و علاقه مندان و کوشندگان تاریخ مشروطه به طور خاص، مفید باشد، زیرا در آن مصادیق فراوانی از خبرهای مربوط به اتفاقات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایالت آذربایجان و ولایات و شهرهای مختلف آن ارایه شده است.

گفتنی است که جلد اول مجموعه کتاب های «تاریخچه مطبوعات آذربایجان»، شامل بررسی جراید منتشر شده خطه آذربایجان در دوره رضاخانی و جلد دوم آن نیز دربرگیرنده بررسی و توصیف و تحلیل جراید منتشر شده در مشروطه دوم است که به ترتیب در سال های 1396 و 1399 شمسی به چاپ رسیده اند.