بزرگنمايي:

پیام آذری- داود فرازی درباره وضعیت کلیساهای این استان  گفت: در استان آذربایجان غربی حدود ٩٠ کلیسا وجود دارد که از میان آن‌ها 4٨ کلیسا در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند و حدود ١٠ کلیسا هم متروکه هستند. دوره تاریخی این کلیساها از قرن اول میلادی تا دوران پهلوی است و به جز کلیساهای متروکه تقریبا ٨٠ کلیسا درحال حاضر فعال هستند که برای اجرای مراسم‌های مذهبی، دست‌کم دو بار در سال فعالیت می‌کنند. همچنین کلیساهای «مارسرگیز» در کوه سیر، کلیسای «آده» کردآباد و «قره‌کلیسا» در چالدران علاوه‌بر آن‌که همچنان محلی برای عبادت مسیحیان هستند، امکان بازدید گردشگران را نیز فراهم کرده‌اند.  

به گفته معاون میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی، در این استان یک کنیسه وجود دارد که درحال حاضر غیرفعال است.

او سپس درباره کلیساهای فعال این استان گفت: برخی از کلیساهای استان کاملا فعال هستند و مراسم مذهبی هر هفته در آن‌ها برگزار می‌شود؛ کلیسای شرق آشور، کلیسای انجیلی آشوری (پروتستان)، کلیسای کاتولیک، کلیسای آشوری، کلیسای کلدانی (کلیسای حضرت مریم)، کلیسای ارامنه گیریگوری و کلیسای جماعت ربانی، از جمله این کلیساها هستند.  

معاون میراث فرهنگی آذربایجان غربی، علت غیرفعال ماندن برخی از این کلیساها را چنین بیان کرد: مسیحیان از روستاها مهاجرت کردند و همین موجب شده که برخی از کلیساها غیرفعال شوند.  

او درباره اجرای مراسم غسل تعمید در کلیساهای این استان اظهار کرد: در تمامی کلیساهای فعال استان، این مراسم پس از چهل روزگی نوزاد برگزار می‌شود و ممکن است بعضی خانواده‌ها نذر کنند که فرزندشان بعد از چند سال در یک کلیسای خاص، مانند کلیسای مارسرگیز و یا قره کلیسا غسل تعمید شود.  

فرازی همچنین درباره آخرین وضعیت حفاظت، نگهداری و حریم دو کلیسای «قره‌ کلیسا» و «زور زور(مریم)» که در سال 1387 (2008) در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدند، گفت: از محل اعتبارات سفر ریاست‌جمهوری مبلغ 5٠ میلیارد ریال برای تامین زیرساخت‌های مجموعه جهانی «قره کلیسا» مصوب و پیش‌بینی شده است. هر دو کلیسا تعیین حریم شده و چالشی در حریم آن‌ها وجود ندارد. از نظر مرمت نیز هر دو بنا در وضعیت مناسبی قرار دارند.  

معاون میراث‌فرهنگی استان آذربایجان غربی درباره آیین‌های ارامنه که اجرای آن‌ها هنوز جریان دارد، اظهار کرد: آیین «زیارت قره کلیسا» که در میراث ناملموس جهانی به ثبت رسیده است، هر سال برگزار می‌شود و از طرف اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی محدودیتی برای آن وجود نداشته است. مدیریت و امنیت این مراسم به عهده فرمانداری و مراجع ذی‌ربط است و با توجه به مذهبی بودن مراسم، محدودیتی برای اجرای آن تا کنون وجود نداشته است، هر چند تعداد شرکت‌کنندگان در این مراسم به نسبت سال‌های گذشته کمتر شده است، اما همچنان مراسم بدون محدودیت ویژه‌ای برگزار می‌شود. مراسم امسال نیز با حضور چهارهزار نفر برگزار شد. همچنین در کلیساهای آشوری مراسم جشن انگور، جشن آب‌پاشان و مراسم یادبود قدیسین برگزار می‌شود.