پیام آذری - ایرنا / نتایج 16 طرح تحقیقاتی پایان یافته دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل در حوزه بهداشت، درمان، سلامت و علوم پایه پزشکی طی نشستی با حضور محققان و مجریان مرتبط تشریح شد.
این طرح‌ها که در سال 1404 اجرا شده، در قالب گزارش 10 درصد طرح‌های تحقیقاتی خاتمه یافته دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل طی نشست مشترک با اصحاب رسانه و با هدف کلی ارزیابی فعالیت ترجمان دانش دانشگاه‌های علوم پزشکی و انتقال نتیجه پژوهش‌ها و پیام تحقیق به عموم مردم توسط استادان، دانشجویان و محققان مجری تشریح و معرفی شد.
در این نشست نتایج 16 طرح پژوهشی از مجموع 150 طرح تحقیقاتی پایان یافته دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل در سال جاری تشریح شد.
ارتقای سواد سلامت به خصوص درباره سرطان معده ضروری است
در این نشست علمی که ششمین دور نشست خبری تشریح نتایج طرح‌های تحقیقاتی ترجمان دانش دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بود، طرح تحقیقاتی «بررسی مقایسه ای سواد سلامت در مراجعین به مرکز آموزشی درمانی امام خمینی اردبیل در باره ماهیت، عوامل خطر، علایم، روش‌های تشخیصی - درمانی و پیشگیری سرطان معده» که نتایج آن توسط دکتر یوسف حمیدزاده اربابی تشریح شد.
بر اساس یافته‌های این طرح پژوهشی، داشتن سواد سلامت یکی از راه‌های پیشگیری از سرطان است چرا که فرایند درست دسترسی به اطلاعات بهداشتی، موجب تصمیم‌گیری مناسب فرد و در نتیجه کاهش ریسک سرطان می‌شود.
بر اساس نتایج این طرح که با مشارکت 220 نفر از مراجعان دارای مشکلات گوارشی و مراجعان عمومی بیمارستان امام خمینی (ره) اردبیل انجام شده، کسانی که دارای پنج سطح دسترسی، خواندن، ارزیابی ذهنی، تصمیم‌گیری و اجرا در روند سواد سلامت هستند، کمتر در خطر ابتلا به سرطان قرار دارند.
بر اساس یافته‌های این طرح، کسانی که مبتلا شده و یا در خطر ابتلا به سرطان معده قرار دارند، اغلب از سواد سلامت کافی برخوردار نیستند و شناختی از بیماری خود ندارند و لازم است که از سوی متخصصان گوارش اطلاعات کافی به آنها ارائه شود.
این یافته پژوهشی همچنین با تاکید بر ضرورت اطلاع رسانی در خصوص عوامل خطر بروز سرطان معده و به خصوص بر روی بیماران دارای مشکلات گوارشی خواستار تشریح عوامل خطرزای ایجاد این نوع سرطان و عمل به پیام‌های پیشگیرانه و نیز آگاهی بخشی عمومی جامعه در خصوص مخاطرات سرطان معده و دستگاه گوارش شده است.
54 درصد سالمندان، مراکز خصوصی را به مراکز جامع سلامت خانواده دولتی ترجیح می‌دهند
طرح پژوهشی تشریح شده دیگر در این نشست، «بررسی علل عدم مراجعه سالمندان بالای 65 سال جهت دریافت مراقبت های بهداشتی ارائه شده در شهرستان اردبیل در سال 1402» بود که نتایج آن توسط نازیلا نژاددادگر تشریح شد.
این طرح پژوهشی که با هدف بهبود نظام مراقبت از سالمندان در مراکز جامع سلامت انجام شده، نشان می‌دهد که تنها پنج تا 10 درصد از سالمندان برای دریافت خدمات سلامت رایگان به این مراکز مراجعه می‌کنند.
این پژوهش که بر روی 380 نفر از سالمندان بالای 65 سال انجام شده، در بررسی علت عدم مراجعه سالمندان برای دریافت این خدمات به این نتیجه رسیده است که عدم آگاهی، عدم احساس نیاز، مسائل خانوادگی، شرایط فیزیکی مراکز جامع سلامت، عدم اعتماد، پاسخگویی نامناسب و کیفیت پایین خدمات از جمله این علل بوده است.
بر اساس یافته‌های این پژوهش، 54 درصد از مراجعان سالمند مراکز جامع سلامت خانواده ترجیح می دهند که برای دریافت خدمات به بخش خصوصی مراجعه کنند چرا که پاسخگویی به مراجعان در سیستم بهداشت دولت نامناسب است.
همچنین بر اساس نتایج این پژوهش، مراقبان سلامت در مراکز دولتی باید با سالمند ارتباط خوبی برقرار کنند و عدم آگاهی آگاهی خود سالمند و نیز شرایط فیزیکی و محیطی مراکز جامع سلامت بدون در نظر گرفتن شرایط جسمانی آنها، موجب می شود که سالمندان برای دریافت خدمات مراجعه نکنند.
نتایج این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که عدالت در دسترسی به خدمات سلامت و تامین شرایط ارائه خدمات به سالمندان لازم است و فضای محیطی و فیزیکی مراکز جامع سلامت نیز باید متناسب با وضعیت سالمندان مناسبسازی شود.
مادران نقش اساسی در سلامت دهان و دندان فرزندان خود دارند
طرح تحقیقاتی تشریح شده دیگر در این نشست، «بررسی تأثیر آگاهی مادران از روش‌های پیشگیری از پوسیدگی بر شاخص dmft در کودکان مراجعه‌کننده به مراکز درمانی اردبیل در سال 1402» بود که توسط دکتر سمیه حکمت‌فر ارائه شد.
بر اساس یافته‌های این طرح پژوهشی که بر روی 422 کودک در سال 1402 انجام شده، در فرایند پوسیدگی و بهداشت دهان و دندان، مادران نقش کلیدی دارند و سنین کودکی و نیز میزان آگاهی و تلاش مادران در جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان نقش اساسی دارد.
این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که نمره آگاهی مادران از پوسیدگی و بهداشت دهان و دندان کودک خود، 3.5 از 10 بوده و با توجه به اطلاعات کم مادران از روش‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان، لازم است که فرایند اولین ویزیت دندانپزشکی در 6 ماهگی و یا یک سالگی کودک جدی گرفته شده و نیز روند مراقبت از دندان در میان مادران با اقدامات عملی افزایش یابد.
بر اساس یافته‌های این طرح تحقیقاتی، مسواک زدن کودکان در هر سنی لازم است و برای جلوگیری از آسیب دندانی کودکان، کودکان نباید میان وعده‌های شیرین به صورت مکرر دریافت کنند و لازم است که استفاده از تنقلاتی مانند نوشابه و چیپس در کودکان برای جلوگیری از پوسیدگی دندان به حداقل برسد.
همچنین بر اساس نتایج این طرح پژوهشی، نوع تغذیه کودک، در پوسیدگی دندان آنها موثر است و غذاهای پوسیدگی‌زا باید کنترل شده و به حداقل برسد و وضعیت دهان و دندان کودکان هر 6 ماه یک بار کنترل شده و مسواک زدن کودک از زمان رویش دندان شروع شده و به عادت روزانه او تبدیل شود.
این طرح پژوهشی همچنین نشان می‌دهد که پوسیدگی دندان کودکان بر اساس سبک زندگی آنها اتفاق می‌افتد و تنقلات و شیرینی و نیز سبک زندگی والدین و مادران در این امر تاثیر زیادی دارد و مادران به عنوان مراقبان سلامت فرزندان خود، نقش اساسی در جلوگیری از پوسیدگی دندان آنها دارند.
این پژوهش همچنین با تاکید بر نقش موثر تغذیه سالم مادر و کودک در جلوگیری از پوسیدگی دندان و نیز ارتقای بهداشت دندان و دهان، بر دریافت مواد معدنی مورد نیاز کودک در دوران جنین و نوزادی تاکید دارد و نوع تغذیه عامل اصلی پوسیدگی دندان شیری محسوب می‌شود.
مصرف آنتی بیوتیک در همه بیماران و مراجعان باید کنترل شده و به حداقل برسد
طرح تحقیقاتی تشریح شده دیگر در این نشست، « ارزیابی فراوانی باکتری های مولد بتالاکتاماز وسیع الطیف (ESBL) در بیماران UTI بستری در بیمارستان امام خمینی اردبیل از ابتدای سال 1400 تا انتهای سال 1401» بود که نتایج آن توسط دکتر سمیرا اکبریه تشریح شد.
این محقق علوم پزشکی در تشریح پژوهش انجام شده خود گفت: عفونت های بیمارستانی در پی افزایش آنتی بیوتیک‌ها افزایش می یابد و این امر در بیماران بستری که تحت سونداژ قرار می گیرند، بیشتر است.
بر اساس یافته‌های این پژوهش، مصرف آنتی بیوتیک در همه بیماران و مراجعان باید کنترل شده و به حداقل برسد و در صورت مصرف، حتما با تجویز پزشک متخصص انجام شود و با توجه به احتمال افزایش عفونت در پی سونداژ بر روی بیماران، سونداژ به حداقل رسیده و در صورت لزوم، سونداژ کوتاه مدت انجام شود.
براساس یافته‌های این طرح تحقیقاتی، مصرف خودسرانه آنی بیوتیک ها موجب مقاومت ویروس‌ها و باکتری‌ها در برابر درمان شده و عوارض زیادی دارد و مراکز درمانی و کارکنان بخش درمان، باید مصرف آن را به حداقل برسانند.
چاقی و سابقه دیابت از عوامل ابتلا به اختلال خواب در مادران باردار است
طرح پژوهشی « بررسی تاثیر کیفیت و مدت خواب در طول دوره بارداری بر بروز یا عدم بروز دیابت بارداری» دیگر طرح تحقیقاتی بود که نتایج آن توسط دکتر رقیه درگاهی در این نشست تشریح شد.
بر اساس نتایج این تحقیق که بر روی 200 زن باردار انجام شده، چاقی و سابقه دیابت در بارداری قبلی از عوامل ابتلا به دیابت در مادران باردار محسوب می شود و همین امر از جمله عوارض اختلاف در کیفیت خواب مادران است.
نتایج این طرح همچنین نشان می‌دهد که 6 درصد مادران باردار اردبیل دچار بیماری دیابت هستند که بالاتر از میانگین کشوری است و موجب اختلال در خواب 6 تا هشت ساعته مادران باردار می‌شود.
همچنین نتایج این طرح تحقیقاتی نشان می دهد که برای افزایش کیفیت خواب مادران باردار و تولد کودکی سالم لازم است که اعضای خانواده از مادر باردار حمایت لازم را به عمل آورند تا علاوه بر تضمین سلامتی مادر و نوزاد، از ابتلای او به دیابت جلوگیری شود.
شیوع بیماری پوستی اگزما بعد از کرونا در استان اردبیل بیشتر شده است
طرح تحقیقاتی «بررسی ارتباط سطح سرمی ویتامین D و اینترلوکین‐ 33 در بیماری آتوپیک درماتیتیس در کودکان» طرح پژوهشی دیگر ارائه شده در این نشست بود که توسط دکتر الهام صفرزاده تشریح شد.
بر اساس نتایج این طرح پژوهشی که بر روی 51 نفر بیمار مطالعه شده است، بیماری پوستی اگزما در 30 درصد کودکان و 10 درصد بزرگسالان شایع بوده که با علائمی نظیر خارش و خشکی پوست همراه است.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که اگزمای پوستی با این دو عارضه، پس از شیوع کرونا در استان اردبیل افزایش یافته و سطح ویتامین دی در کودکان دچار این بیماری به شکل معناداری کمتر است.
بر اساس نتایج این طرح پژوهشی، با بررسی سطح ویتامین دی در کودکان می توان به کنترل این بیماری پرداخت و به همین علت لازم است که برنامه غربالگری و سنجش سطح ویتامین دی کودکان افزایش یابد.
«بررسی فراوانی سویه های تولید کننده ESBL و Amp C در بین ایزوله های اسینتوباکتر بومانی جداشده از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان‌های آموزشی ـ درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اردبیل» و «بررسی اپیدمیولوژی طغیان بیماری های منتقله از طریق آب و غذا در استان اردبیل طی سال‌های 99-1390» 2 دیگر طرح تحقیقاتی تشریح شده در این نشست تخصصی بود که توسط دکتر رقیه تیمورپور و عبدالله درگاهی اجرا شده است.
طرح تحقیقاتی تشریح شده دیگر در این نشست، « بررسی میزان مهارت‌های فرزندپروری والدین دارای کودک 2 تا 10 ساله مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر اردبیل در سال 1402» بود که به صورت گروهی توسط آرمان ایرجی، عاطفه شادمان و نازیلا نژاددادگر انجام شده است.
«بررسی ریسک فاکتورهای بلوغ زودرس در تمام دختران با بلوغ زودرس مراجعه کننده به درمانگاه کوثر در اردبیل در سال 1401-1402» دیگر طرح تحقیقاتی تشریح شده در این نشست بود که توسط دکتر سیمین زارع اجرا شده است.
طرح تحقیقاتی تشریح شده دیگر در این نشست، « بررسی آگاهی و نگرش ساکنان شهر اردبیل در مورد برنامه‌ی پزشک خانواده و نظام ارجاع در سال 1404» بود که توسط دکتر محمد جعفرزاده تشریح شد.
«بررسی ارتباط انگ اجتماعی و میزان تبعیت از درمان در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به مراکز زیرپوشش جامع سلامت شهر اردبیل سال1402» دیگر طرح تشریح شده در این نشست بود که توسط دکتر بهروز دادخواه اجرا شده است.
طرح پژوهشی تشریح شده دیگر در این نشست با عنوان «بررسی مقایسه‌ای پیامد بیماری در بیماران کرونایی واکسن زده و نزده بستری در بیمارستان امام خمینی اردبیل در طی شش ماه دوم سال 1400» توسط دکتر مهرناز مشعوفی تشریح شد.
« بررسی رابطه بین فراوانی شکایات اسکلتی عضلانی و اعتیاد به تلفن هوشمند در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل» دیگر طرح پژوهشی تشریح شده در این نشست بود که توسط محمدقاسم گل محمدی به اجرا در آمده است.
«بررسی ریسک فاکتورهای ابتلا به سرطان تخمدان در زنان مراجعه کننده به بیمارستان علوی اردبیل در طی سال 1402» دیگر طرح انجام شده در استان اردبیل است که نتایج آن توسط نوشین مبارکی اصل در این نشست تخصصی تشریح شد.
بازار ![]()