پیام آذری - ایرنا / روز گذشته برخی رسانه‌ها گزارشی منتشر کردند که در آن ارومیه به‌عنوان آلوده‌ترین شهر کشور معرفی شده بود اما بررسی داده‌های رسمی نشان می‌دهد این ادعا نادقیق بوده و بر پایه برداشت‌های نادرست از شاخص‌های فاقد اعتبار و مستندات روشن مطرح شده است.
شاخص کیفیت هوا (Air Quality Index = AQI) معیاری برای سنجش کیفیت هوای روزانه و میزان تأثیر آن بر سلامت افراد است که بر اساس آن هوا در بازه‌های مختلف دسته‌بندی می‌شود.
شاخص 0 تا 50 نشان‌دهنده هوای پاک و سالم (سبز)، 51 تا 100 هوای سالم و در حد استاندارد (زرد)، 101 تا 150 ناسالم برای گروه‌های حساس (نارنجی)، 151 تا 200 ناسالم برای همه (قرمز)، 201 تا 300 بسیار ناسالم (بنفش) و 301 تا 500 در شرایط خطرناک و شدیداً ناسالم (ارغوانی) قرار دارد.
طبق گزارش سامانه پایش محیط زیست، شاخص میانگین روز گذشته هوای ارومیه مرکز آذربایجان غربی 142 و ناسالم برای گروه‌های حساس بوده که امروز نیز همین شاخص پایدار است.
در مقایسه‌ای که در زمینه کیفیت هوای ارومیه با چندین کلان شهر کشور انجام و از همین سامانه استخراج شده میانگین شاخص آلایندگی هوا در شهرهای تهران، تبریز، اصفهان و مشهد روز گذشته بیشتر ارومیه بوده است و این شهرستان در بین این مراکز و کلان‌شهرهای ذکر شده در پایین‌ترین ردیف قرار داشت.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی نیز در این رابطه گفت: شاخص‌های ارومیه از آغاز فصل سرما تاکنون در چنان وضعیتی قرار نگرفته‌اند که بتوان این شهر را آلوده‌ترین شهر و مرکز استانهای کشور قلمداد کرد.
داده‌های ایستگاه‌های شهری ارومیه، ملاک اعلام میزان آلودگی هوا
سعید موسوی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به شایعاتی در 24 ساعت گذشته مبنی بر اینکه ارومیه آلوده ترین مرکز استانهای کشور از نظر کیفیت هوا ارزیابی شده افزود: برخی رسانه‌ها به اشتباه آمار یک ایستگاه در ارومیه را برای ارزیابی میزان آلودگی معیار قرار داده‌اند در حالی که جمعبندی داده‌های چندین ایستگاه ملاک ارزیابی‌های محیط زیست است.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی از رسانه‌ها درخواست کرد تا در راستای انتشار اخبار صحیح و جلوگیری از تزریق اطلاعات ناقص و ناصحیح به جامعه مخاطبان ضمن توجه به اطلاعیه های رسمی در صورت نیاز به انتشار اخبار در این زمینه با مسوولان محیط زیست استان در تماس باشند تا اطلاعات درست، دقیق و جامع تری دریافت کنند.
وی با اشاره به وجود 15 ایستگاه سنجش آلایندگی هوا در کل استان آذربایجان‌غربی اضافه کرد: در چندین شهر از جمله مهاباد، ارومیه، بوکان، پیرانشهر، خوی، سردشت و شاهین‌دژ، این ایستگاه‌ها فعال هستند؛ همچنین منطقه آزاد ماکو هم یک ایستگاه در شهرستان شوط راه‌اندازی کرده است.
موسوی با بیان اینکه ایستگاه‌های پایش در سلماس و اشنویه غیر فعال بوده و نیازمند تعمیرات هستند، اضافه کرد: هزینه تعمیر و نگهداری دستگاه‌ها بالا بوده و این موضوع به مسوولان استانی و محیط زیست کشور اعلام شده است.
وی یادآوری کرد: در سطح شهر ارومیه چندین ایستگاه در نقاط مختلف فعال است که متعلق به سازمان حفاظت محیط‌زیست بوده و تمامی ارزیابی‌ها براساس جمعبندی آمار این ایستگاه‌ها انجام می‌شود.
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی با باین اینکه یک ایستگاه سنجش متعلق به دانشگاه علوم پزشکی هم در خیابان ولیعصر ارومیه دایر است، خاطرنشان کرد: آمار احصاء شده از این مرکز به دلیل عدم تطابقت با معیارهای محیط زیست برای استفاده خود دانشگاه بوده و در آمارهای محیط زیست گنجانده نمی شود.
دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی نیز با انتشار اطلاعیه‌ای امروز اعلام کرد تمامی اخبار و اطلاعات منتشر شده در فضای مجازی مبنی بر میزان آلودگی بالای هوای ارومیه مورد تایید معاونت بهداشتی این مجموعه نبوده و تمامی آمارها تکذیب می شود.
اداره کل هواشناسی آذربایجان‌غربی هم در اطلاعیه جداگانه‌ای شایعات منتشر شده مبنی بر تعطیلی روزهای شنبه و یکشنبه به دلیل آلودگی هوا را تکذیب و براغراق آمیز بودن آمار منتشر شده در زمینه آلاینده‌های جوی تاکید کرده است.
در این اطلاعیه آمده است که هرگونه تصمیم‌گیری در زمینه مخاطرات جوی از جمله آلودگی هوای استان توسط کارگروه شرایط اضطرار و آلودگی هوای استان اخذ می‌شود و لازم است هم استانی‌ها تصمیمات مربوط به تعطیلی‌های مرتبط با آلودگی هوا را از طریق مراجع مربوطه پیگیری کنند.
بر اساس داده‌های رسمی سامانه پایش کیفیت هوای کشور می‌توان گفت که ارومیه نه‌تنها در روزهای اخیر آلوده‌ترین شهر کشور نبوده، بلکه در بخش قابل‌توجهی از روزهای پاییز در وضعیت «قابل قبول» یا حتی «سالم» قرار داشته است.
با این حال، باید توجه داشت که انتشار اطلاعات نادقیق درباره آلودگی هوا، با وجود حساسیت طبیعی شهروندان نسبت به سلامت و بهداشت عمومی، می‌تواند موجب نگرانی‌های بی‌مورد شده و اعتماد مردم به داده‌های رسمی محیط‌زیستی را خدشه‌دار کند. فراموش نباید کرد که سیاه‌نمایی رسانه‌ای در این زمینه نه‌تنها به ارتقای آگاهی عمومی کمکی نمی‌کند، بلکه باعث ایجاد التهاب در افکار عمومی و آسیب به سرمایه اجتماعی می‌شود.
چنین رویکردهای غیرکارشناسی نیز به‌طور ناخواسته زمینه را برای سوءاستفاده جریان‌های مغرض و انتشار شایعات فراهم می‌کند؛ ازاین‌رو دقت و مسئولیت‌پذیری رسانه‌ها در بازتاب اخبار مرتبط با محیط‌زیست امری ضروری است.
در نهایت، تکیه بر واقعیت‌ها و داده‌های مستند باید همواره مبنای اصلی تحلیل‌ها و اطلاع‌رسانی در حوزه مسائل زیست‌محیطی باشد.
بازار ![]()