پیام آذری- تا جایی که با دقت در زیرِپوستِ بازار حتی در یک شهرستان 270 هزار نفری
همچون مراغه می‌توان دریافت که امروزه در کنار کار سخت و طاقت‌فرسای
استخراج طلا از دل سنگ، عده‌ای هم هستند که این فلز ارزشمند و رسانای خوب
جریان برق را از قطعه‌های معیوب الکترونیکی به ویژه قطعه‌های کامپیوتری
بازیافت می‌کنند.
شغلی که برای برخی‌ها جذاب و برای برخی دیگر با دنیایی از علامت‌های
سئوال همراه است اما هرچه که باشد، یک عده راه و روش آن را یافته‌اند تا
طلا را راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر از گذشته بازیابی کنند.
بازرس اتحادیه خدمات کامپیوتری مراغه می‌گوید: قطعه‌های معیوب رایانه
از جمله «کارت گرافیکی»، «مادربُرد» «رم»، «سی‌پی‌یو» و «هارد» با قیمتی
متفاوت و به نسبتِ طلایی که می‌توان از آن بازیابی کرد، چند سالی است که
توسط یک عده از بازار و مغازه‌های کامپیوتری شهرستان جمع‌آوری می‌شود.
به گفته «محمد عزیزی» به نقل از کسانی که در این زمینه فعالیت دارند،
درصد طلای ضایعات کامپیوتری اگرچه اندک است اما آنقدر توجیه اقتصادی دارد
که عده‌ای از افراد بومی و غیربومی به دنبال آن باشند.
وی راجع به نرخ خرید برخی از قطعه‌ها توسط این افراد نیز اضافه
می‌کند: هر قطعه «مادربرد» معیوب بین 20 تا 50 هزار تومان، «سی‌پی‌یو» بین
هشت تا 30 هزار تومان و هر عدد «رم» نیز پنج هزار تومان خریداری می‌شود.
وی با اشاره به اینکه خرید و جمع‌آوری این قطعه‌ها چند سالی است که در
بازار مراغه نیز مشاهده می‌شود، بیان می‌کند: بیشتر خریداران غیربومی
هستند و به گفته آنان این قطعه‌ها در تناژ بالا داخل اسید قرار می‌گیرد و
طلای آن استخراج می‌شود.
خرید ضایعات الکتریکی روند رو به رشد دارد
بازرس اتحادیه خدمات کامپیوتری مراغه با بیان اینکه خرید و جمع‌آوری
قطعه‌های معیوب کامپیوتر به تازگی روند رو به رشد داشته است، می‌گوید:
زباله در عصر دیجیتال به ثروت تبدیل می‌شود تا جایی که مدال‌های المپیک
2020 در ژاپن از محل بازیافت قطعه‌های الکترونیکی تامین شد و این کشور برای
اهدای گوشی‌های قدیمی و سایر قطعه‌ها از سوی مردم فراخوان داده بود.
به گفته وی این افراد به صورت گروهی فعالیت دارند و بر همین اساس سود
مناسبی نیز برای آن می‌توان متصور شد اما باید توجه داشت که قطعه‌های
قدیمی‌تر، مشتری‌های بیشتری دارد و فروش این قطعه‌های معیوب یکی از
درآمدهای مخفی فعالان بازار کامپیوتر و تعمیرکاران لوازم الکترونیکی به
شمار می‌رود.
نکنه قابل تامل اینکه مردم در بیشتر
موارد به ارزش قطعه‌های الکترونیکی معیوب چندان اهمیت نمی‌دهند و حتی اگر
به ارزش زباله در عصر دیجیتال واقف باشند نیز نمی‌توانند آن را به سادگی
بفروشندتاثیر افزایش قیمت جهانی طلا روی کاربرد آن در لوازم الکترونیکی
پس از جست‌وجوهای فراوان بالاخره یکی از افرادی که زمینه خرید و
جمع‌آوری قطعه‌های کامپیوتری فعالیت دارد، به شرط کتمان نام خودش حاضر شد
تا کمی در این ارتباط با خبرنگار ایرنا گفت‌وگو کند و روند کار را اینگونه
بیان کرد که «بردهای موبایل و کامپیوترهای قدیمی طلای بیشتری دارد و به نظر
می‌رسد افزایش قیمت آن موجب شده است تا در قطعه‌های جدید درصد کمتری از آن
به کار رود.
به گفته وی بازیافت طلا از قطعه‌های الکترونیکی معیوب اگرچه ساده‌تر
از استخراج آن از دل سنگ است اما کار چندان ساده‌ای نیست و به داشتن علم
شیمی و کار با اسیدها نیاز دارد.
«سی‌پی‌یو» کامپیوتر یکی از منابع غنی طلا در بین قطعه های کامپیوتری است
به گفته این فرد فعال در زمینه خرید قطعه‌های معیوب الکترونیکی،
«سی‌پی‌یو» کامپیوتر از غنی‌ترین منابع طلا بین قطعه‌های مختلف کامپیوتری
است و مدل‌های قدیمی‌تر این قطعه نیز درصد طلای بیشتری دارد.
وی از روی تجربه بیان می‌کند: هرچقدر که رنگ پایه این قطعه پررنگ‌تر
باشد، به همان میزان طلای بیشتری خواهد داشت و برخی از آنها علاوه بر جداره
بیرونی در دل خود هم طلا دارد.
وی اضافه می کند: میزان طلای قابل بازیافت از مدل‌های قدیمی قطعه‌های
کامپیوتری به ویژه «سی‌پی‌یو» بالاتر بوده و این کار در زمان حاضر دارای
توجیه اقتصادی است اما نمی‌توان به سادگی آینده این کار را پیش‌بینی کرد.
بیشتر افرادی که در زمینه خرید و جمع‌آوری قطعه‌های
معیوب کامپیوتر با هدف بازیافت طلای آنها فعالیت می‌کنند، از مرزنشینان غرب
کشور هستند و همین موضوع این سئوال را در ذهن برجسته می‌کند که آیا این
کیمیاگری برای استخراج طلا در عصر دیجیتال در داخل کشور و درمناطق مرزی
انجام می‌شود یا امکان انتقال این قطعه‌ها به سایر کشورها هم وجود دارد؟
عصر دیجیتال با دگرگونی در زمینه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی
همراه است و انسان هوشمند در این عصر حتی از زباله هم درآمد کسب می‌کند.