پیام آذری- این روزها دیگر مانند گذشته در مغازه‌ها و سوپرمارکت‌های مهاباد نان
بسته بندی شده عرضه نمی‌شود بلکه برای خرید نان باید حتما به نانوایی
مراجعه کنید که آن هم معطل شدن چند ساعت در روز را برای شما به همراه دارد.
نان در بین مردم مهاباد علاوه بر اینکه از تقدس خاصی برخوردار است،
روی سفره هر سه وعده غذایی صبحانه، نهار و شام به عنوان رکن اصلی حضور دارد
و بسیاری از مردم این شهر غذا را به همراه نان مصرف می‌کنند.
مشکل کمبود نان، تنها مشکل یک قشر خاص نیست و تمامی افراد جامعه به آن
نیاز دارند و البته برای خانوارهای با جمعیت بیشتر، این مشکل حادتر و
تامین نان خانواده اولویت بیشتری دارد.
کمبود نان در این شهر آن قدر شایع شده که ماموستا عبدالسلام امامی
امام جمعه مهاباد در خطبه‌های نماز جمعه این هفته از مسوولان شهرستان
خواست، بطور جدی پیگیر وضعیت عرضه نان در واحدهای نانوایی باشند.
برای پیگیری مشکل نان در بافت مرکزی شهر در سه راه سید نظام حدود ساعت
هفت صبح به یک واحد نانوایی سنتی مراجعه کردم، حدود 12 نفر در نوبت خرید
نان بودند، چند نفر هم نوبت گرفته و قرار بود برگردند، یکی از حاضران توصیه
کرد در صف نوبت پنج نانی زودتر به نتیجه می‌رسم.
صف نوبت پنج نانی یا 2 هزار تومانی نیز دست کمی از صف دیگری نداشت و
نفر چهارم این صف بودم، بعد از هر یک نفر از صف اصلی، به یک نفر در صف 2
هزار تومانی، پنج قرص نان داده می‌شد و در واقع هشت نفر باید نان می‌گرفتند
تا نوبتم شود.
حس کنجکاوی و خبرنگاریم گُل کرد و از مرد میانسالی که در صف ایستاده و
کمی هم عجله داشت در مورد زمانی که برای تهیه نان صرف می‌کند پرسیدم، آهی
کشید و گفت: یک ربع مانده به ساعت 6 صبح مراجعه کرده ولی هنوز 2 نفر مانده
تا نوبتش شود.
کاک رسول افزود: نان را باید قبل از رفتن بچه‌ها به مدرسه به خانه
برسانم تا دختر و پسرم که در نوبت صبح به مدرسه می‌روند با شکم گرسنه به
مدرسه نروند.
خانم میانسالی هم که پشت سر کاک رسول بود، گفت: من هم معلم هستم و باید قبل از ساعت هشت در مدرسه حاضر باشم.
در لابلای صحبت‌های ما هر ازگاهی تازه واردی به جمع اضافه می‌شد و سراغ نفر آخر نوبت را می‌گرفت.
سرگرم گوش دادن به درد دل‌های مردم بودم که یکی از مشتری‌ها که تازه
نان گرفته به دایره صحبت ما وارد شد و گفت قبل از ساعت پنج صبح آمدم و نفر
12 بودم.
کاک رشید افزود: چند نفری قبل از باز شدن خبازی آمده و مدتی در اینجا نشستند تا نانوا و کارگران خبازی از راه برسند.
وی توصیه کرد اگر کسی عجله ندارد و می‌تواند به نانوایی پایین خیابان
مراجعه کند که در آنجا نوبتی نیست و هر کسی اسم خودش را لیست نانوا
می‌نویسد و بعدا برای دریافت نان مراجعه می‌کند.
سوار ماشین شده و به سمت نانوایی بدون صف راه افتادم، آنجا یک واحد نان
ماشینی است ولی باز هم شلوغ، اما به تازه واردها می‌گفتند که سریع اسم خودت
را در لیست اضافه کنید تا حق کسی ضایع نشود.
دفترچه یادداشت کوچکی با یک خودکار که ته آن به نخی بسته شده بود روی
صندلی قرار داده بودند، به سرعت به دنبال آخر می‌گشتم، به عنوان نفر 69
اسمم را نوشتم و از مسوول خبازی پرسیدم که چه هنگامی برای دریافت نان
مراجعه کنم؟
مسول واحد خبازی هم نگاهی به لیست کرد و گفت: حدود ساعت 11 نوبت می‌رسد البته اگر سهمیه امروز تمام شود، دیگر نان پخت نمی‌کنیم.
کمال احمدی در خصوص سهمیه آرد و ساعت کاری واحد خبازی افزود: این واحد
در روز هفت گونی آرد سهمیه دارد و ما کار خود را از ساعت هفت شروع می‌کنیم
و تا هر زمانی که سهیمه آرد تمام شود، پخت داریم.
به یکی از مناطق حاشیه شهر مهاباد که محله کانی‌صوفی رشید مشهور است، رفتم و به چند نانوایی دیگر هم سر زدم.
آنجا بسیار شلوغ‌تر و صف‌های خرید نان طولانی تر بود، به سختی
توانستم از بین جمعیت راه را باز کنم و خود را به مسوول خبازی رسانده و در
مورد نوبت سوال پرسیدم.
مسوول واحد خبازی گفت: تا حالا 80 نفر برای دریافت نان مراجعه
کرده‌اند و این جمعیت هم که اینجا هستند هر کدام 20 تا 30 قرص نان
می‌خواهند، فکر نکنم نوبت به شما برسد، اگر ممکنه به واحد دیگری مراجعه
کنید.
در میان جمعیت خانم جوانی بود وقتی فهمید که قصد تهیه گزارش در مورد
واحدهای نانویی دارم، گفت: خانه ما در نزدیکی واحد نانوایی قرار دارد و قبل
از اذان صبح مردم در اینجا جمع می‌شوند و سرو صدا اینقدر زیاد است که ما
هم به ناچار از خواب بیدار می‌شویم.
وی افزود: شوهرم هر صبح چند بار مراجعه می‌کند و از حاضران می‌خواهد
که سکوت را رعایت کنند اما بعد از مدتی دوباره سر و صدا و بحث اینکه نفر
آخر صف چه کسی است، آغاز می‌شود.
وی اضافه کرد: در گذشته نزدیکی خانه‌ها به نانوایی یک مزیت بود، اما
اکنون این گونه نیست و اگر این وضعیت تداوم داشته باشد ما مجبور به جابجایی
خانه به مکان دیگری خواهیم شد.
در طول مسیر به چند واحد نانوایی دیگر هم مراجعه کردم و حکایت باز هم
همین بود، سرانجام چند قرص نان برای نوبت صبحانه خریده و به خانه بازگشتم.
تلفنی از چند نفر از آشنایان در مورد وضعیت نان سوال کردم همگی در این
خصوص مشکل داشتند و می‌گفتند یک نفر از اعضای خانواده آنان از صبح زود
برای خرید نان از منزل خارج می‌شود.
یکی از این افراد که در یک اداره دولتی فعالیت می‌کرد، گفت: اداره ما
با یک واحد خبازی قرارداد دارد و هر روز صبح نان همه همکاران را به اداره
می‌آورند و ظهر هنگام تعطیل شدن نان را با خود به خانه می‌بریم.
وی افزود: البته این مدت سهمیه ما هم کم شده و به جای 30 قرص نان تنها 15 تا 20 قرص نان به هر نفر داده می‌شود.
موضوع کمبود نان در مهاباد بسیار پیچیده شده و در مناطق روستایی این
شهرستان که در این فصل، زمان برداشت سیب و چغندرقند است، مردم را با مشکل
مواجه کرده بطوریکه اهالی بسیاری از روستاها برای تهیه نان به مناطق شهری
مراجعه می‌کنند.
هم اکنون در مهاباد 326 واحد نانوایی و خبازی مشغول فعال هستند، که از
این تعداد 126 واحد نان لواش ماشینی سهمیه‌دار، چهار واحد نان لواش سنتی
سهمیه‌دار، 10 واحد نان لواش ماشینی آزادپز، 9 واحد نان لواش سنتی آزادپز
در داخل شهر و در بخش روستایی نیز 28 واحد نان لواش ماشینی سهمیه‌دار و 35
واحد نان لواش سنتی سهمیه‌دار، 10 واحد نان لواش ماشینی آزادپز و 2 واحد
نان لواش سنتی آزادپز مشغول به فعالیت هستند.
این تعداد واحد خبازی که در کنار آنان تعدادی سنگکی، نان روغنی و
بربری، کلانه و کلیره سنتی هم فعالیت دارند، به خوبی می تونند نان شهرستان
260 هزار نفری مهاباد را تامین کنند اما مشکل آردمورد نیاز است تا در
اختیار این واحدها قرار گیرد.
توزیع ماهیانه 110 تُن آرد در مهاباد
مدیر شرکت غله مهاباد در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: ماهیانه 110
تُن آرد در بین واحدهای نانوایی این شهرستان توزیع می شود و این ماه (مهر)
علاوه بر این، 50 تُن آرد سهمیه ترمیمی به این شهرستان اختصاص پیدا کرده
است
خدر مازوجی با تایید مشکل تهیه نان در مهاباد افزود: برای تامین نان
مورد نیاز در این ایام 16 واحد نانوایی علاوه بر نوبت صبح، در نوبت عصر نیز
فعالیت خواهند کرد و نان تولید شده خود را در چند فروشگاه در داخل شهر و
به صورت بسته بندی عرضه می کنند تا شهروندان به نان دسترسی داشته باشند.
وی با اشاره اینکه 95 درصد نانوایی‌های این شهرستان به کارتخوان
هوشمند و دستگاه‌های پُوز جدید مخصوص خرید نان مجهز شده است اضافه
کرد: تاکنون نزدیک 305 کارتخوان هوشمند برای اجرای شیوه جدید عرضه نان در
نانوایی‌های مهاباد نصب شده و این فرآیند همچنان ادامه دارد تا همه 326
نانوایی شهرستان مجهز به این کارتخوان‌ها شوند.
مازوجی افزود: در این طرح میزان فروش نانوایی‌ها از طریق اتصال به
کارت‌خوان‌های هوشمند مشخص می‌شود تا به ازای تعداد نان‌های فروخته شده
یارانه نان به نانوا تعلق گیرد.
وی با اشاره به یارانه و هزینه قابل توجه دولت در بخش آرد یادآور شد:
از شهروندان انتظار داریم در نظارت و بازرسی از نانوایی‌ها همکاری لازم را
داشته باشند و در صورت مشاهده هر گونه موارد تخلف مراتب را از طریق شماره
تلفن 124 اطلاع دهند.
تحویل آرد به شهرستان‌ها باید بر اساس آمار جمعیتی جدید باشد
فرماندار مهاباد هم گفت: برای حل مشکل کمبود نان باید آرد کافی در
اختیار واحدهای نانوایی قرار گیرد و برای دستیابی به این امر باید آرد بر
اساس آمار جمعیتی جدید به شهرستان‌ها تحویل و نظارت‌ها بر توزیع آرد بیشتر
شود.
امیر قادری افزود: لازم است نیروی انتظامی با جدیت کامل با پدیده
قاچاق آرد و نان و حتی فروش خارج از شبکه توزیع برخورد قانونی انجام دهد تا
سهمیه آردی که دولت برای مردم تامین کرده، به دست مصرف کننده واقعی برسد.
وی اضافه کرد: باید سهمیه آرد واحدهای خبازی این شهرستان با هماهنگی
اداره کل غله آذربایجان غربی، در راستای رفع کامل نیاز نان مردم افزایش
یابد.
یکی از مشکلات دیگر کمبود نان یا به عبارتی دیگر افزایش تقاضای نان
این است که هم اکنون قیمت ضایعات نان از قیمت نان تازه بیشتر است، هر چند
این مشکل در سطح کشور وجود دارد اما در صورت چاره اندیشی شود آن بخشی از
تقاضای نان را کاهش داده و واحدهای نانوایی را برای افزایش کیفیت نان ترغیب
می‌کند.
با تمام این احوال اکنون مردم مهاباد و برخی شهرستان‌های جنوب استان
آذربایجان غربی نیاز به سهمیه آرد بیشتری دارند و شرکت غله و خدمات
بازرگانی آذربایجان غربی که متولی تامین آرد در استان است باید بازنگری
دوباره‌ای در تخصیص آرد به این مناطق داشته باشد.