موز به شرط سیب؛ نفع یا ضرر؟

پیام آذری - فارس / سیب آذربایجان غربی، محصولی که در چندین سال اخیر روزگاری را در کنار جاده‌ها به‌عنوان سیب زیر درختی با قیمتی نزدیک به هیچ طی کرده، حالا در فهرست میوه‌هایی قرار گرفته که شرط واردات موز شده‌اند.
سیب آذربایجان غربی، محصولی که در چندین سال اخیر روزگاری را در کنار جاده‌ها به‌عنوان سیب زیر درختی با قیمتی نزدیک به هیچ طی کرده، حالا مانند برخی سال‌های گذشته چراغی برای تولیدکننده و صادرکننده این محصول روشن شده چراغی که به صادرکننده سیب اجازه می‌دهد تا در ازای صادرات 1,5 کیلوگرم از این محصول یک کیلو موز وارد کند.
بازار
معاون امور گمرکی گمرک ایران طی بخشنامه‌ای به گمرکات اجرایی دستورالعمل واردات موز در برابر صادرات سیب‌درختی درجه یک و دو، کشمش، پرتقال و کیوی را ابلاغ کرد که بر اساس این دستورالعمل، گمرکات اجرایی مبدأ صادرات باید به‌صراحت درجه کیفی محصول صادراتی را که به تأیید جهاد کشاورزی استان مربوطه رسیده باشد در اظهارنامه صادراتی درج کند تا امکان تمایز اظهارنامه‌های صادراتی مشمول شرایط صدور تأییدیه واردات از محل تسهیلات آن اظهارنامه موصوف میسر شود.
قاسم کریمی رئیس اتاق بازرگانی ارومیه نیز در گفتگو با خبرنگار فارس بیان می‌کند که صادرکننده در این باره به طور مستقیم با وزارت جهاد کشاورزی طرف حساب است، مسئله‌ای که تردیدهایی را درباره نوع اختصاص سهمیه به صادرکننده‌های هر استان در ذهن ایجاد می‌کند.
آب دریاچه ارومیه هزینه موز وارداتی؟
همچنین باتوجه‌به اینکه سیب یک محصول پر آب بر است و هم اکنون با تغییر اقلیم و اینکه دریاچه ارومیه در وضعیت خوبی قرار ندارد و ضرورت دارد که شیوه‌های کشاورزی و الگوی کشت تغییر پیدا کند تشویق به تولید و صادرات سیب می‌تواند آینده جبران‌ناپذیری را برای شرایط آبی منطقه رقم بزند.
باید گفت که طرح مذکور تحت عنوان واردات موز در برابر صادرات سیب، اگرچه در ظاهر فرصتی برای رونق صادرات و حمایت از باغداران به‌ویژه در استان‌هایی مانند آذربایجان غربی به نظر می‌رسد، اما در بلندمدت نیازمند نگاه دقیق‌تری است.
از یک‌ سو، استفاده از ظرفیت مازاد تولید سیب و هدایت آن به بازارهای صادراتی می‌تواند مانعی برای هدررفت محصولات و کاهش ضرر کشاورزان باشد و موجب رونق اقتصادی در بخش کشاورزی گردد، از سوی دیگر، باتوجه‌به بحران کم‌آبی و وضعیت شکننده دریاچه ارومیه، استمرار و تشویق کاشت سیب به همان شیوه‌های سنتی، بدون اصلاح الگوی کشت و مدیریت منابع آبی، می‌تواند آثار زیان‌بار برای آینده منطقه به دنبال داشته باشد.
بنابراین، صادرات سیب مازاد تولید شده به‌عنوان راهی برای حمایت از تولید داخل، اقدامی منطقی و مؤثر خواهد بود، به‌شرط آنکه هم‌زمان سیاست‌های مدیریت منابع آب، اصلاح الگوی کشت و ارزش‌افزایی در زنجیره تولید نیز موردتوجه جدی قرار گیرد، در غیر این صورت، حمایت از تولید داخلی نباید به قیمت تخریب منابع طبیعی و پایداری زیست‌محیطی تمام بشود.