پیام آذری - روزنامه هم میهن نوشت: مطابق مصوبه دیروز مجلس، مهریههای بیش از 14سکه از شمول پیگرد کیفری خارج، و رسیدگی به بخش مازاد تنها براساس توان مالی زوج انجام میشود.
این مصوبه نشانهای آشکار از بیمبنا بودن قانونگذاری در مجلس است. به این دلیل روشن که انتخاب 110 و 14 ربطی به واقعیت جامعه ندارد؛ بلکه اعدادی است که گویا از نظر نمایندگان مقدس است! بهعلاوه، مجلس مبنا را طلا گرفته تا مهریه دچار تورم نشود. پس هنگامی که حدود یک دهه از 110سکه به 14 تنزل میکند یعنی یا سقف 110سکه خیلی بالا بوده یا وضع مردم در این فاصله خیلی خراب شده است.
جالب است که بهجای 14 که عدد 14معصوم و 110 حروف ابجد که نام امام «علی» است اگر یک عدد دیگر داشتیم که برای نمایندگان مقدس بود، حتماً آن را سقف قرار میدادند؛ به همین سادگی و بیمنطقی. حتماً چند سال دیگر که وضع مردم سقوط کند، به عدد 5تن و سپس به عدد یک که نشانه توحید و یگانگی خداست، میرسیم!
جالب است که این مصوبه با موافقت 75درصد حاضرین در مجلس تصویب شده است و فقط فریادهای یک نماینده زن بود که سکوت مردان را شکست و گفت: «اگر بنا دارید نهاد خانواده را له کنید، سقف 14سکه و عندالاستطاعه را برای مهریه تعیین کنید.»
ولی او هم دیر متوجه این حقیقت شد که امیدی به این مجلس نیست. بالاتر از این، امیدی به این نحوه نگاه به حقوق زنان و قانونگذاری نیست.
آنچه در بالا آمد، مشت نمونه خروار در مقام محتوا و رویکرد قانون است؛ ولی در مقام تطبیق قانون نیز وضع چندان تفاوتی ندارد. اظهارات ریاست عدلیه و دستگاه قضایی هم نشان میدهد که احکام مغایر بَیِّن با شرع یا همان قانون فراوان است. آقای اژهای دیروز گفت که: «اصلاً پذیرفته نیست که در طول سال این تعداد حکم خلاف شرع بَیِّن داشته باشد. وقتی رئیس دیوان عالی کشور میبیند حکم یک قاضی خلاف شرع است باید جلوی آن را بگیرد.»
واقعیت این است که گزاره خلاف بَیِّن شرع، در قانون بیمعناست و این از جمله همان قانونگذاریهای عجیب و غریب است. حداقل در جمهوری اسلامی ایران که از نظر شورای نگهبان قانون بر شرع منطبق است، خلاف بسیار آشکار با شرع همان خلاف بسیار آشکار با قانون است. حالا چرا قانونگذار چنین اصطلاحی را بهکار برده که مابهازای بیرونی فراتر از خلاف قانون ندارد، بماند برای بعد.
اکنون مسئله این است که چرا تعداد احکام خلاف آشکار با قانون آن اندازه فراوان است که فریاد اعتراض ریاست محترم قوه را هم درآورده است. در واقع، اگر محتوای قانون دچار آن مشکل گفتهشده در فوق باشد و در مرحله داوری هم با چنین وضعی مواجه باشیم، چگونه میتوانیم عدالت را محققشده بدانیم؟ چنین وضعی دلایلی دارد که فقط به چهار مورد اصلی آن اشاره میشود.
1- باید فلسفه حقوق را در جمهوری اسلامی ایران اصلاح کرد. در ذهن برخی آقایان یک لباس دوخته شده و میخواهند به تن همه برازنده و جفتوجور باشد. این شدنی نیست.
2- نمایندگان باید نماینده اکثریت مردم باشند و نه 3درصد آنان. ردصلاحیتها باید برداشته شود. چگونه ممکن است که اینها نماینده اکثریت باشند، ولی مصوبات آنها در تضییع و نادیده گرفتن حقوق زنان باشد.
3- جناب آقای اژهای خود بهتر میدانند که با حقوق 60تا70میلیون برای قضات عالیرتبه خود نمیتوان عدلیه مورد انتظارشان را داشت. حقوق آنان را هم نمیتوان چندان زیاد کرد؛ به همان دلیلی که سقف 110سکه به 14سکه تنزل یافت. دستگاه عدلیه هم با سقوط اقتصاد، آب میشود.
4- عدم پاسخگویی دستگاه قضایی به پروندههای مهم هم جای تأمل دارد. پلیس یک خبر تقریبی درباره پرداخت سریع جریمه را گفت، فوری پاسخ داده شد؛ ولی هنوز هم معلوم نیست ماجرا درباره چه بوده؟ فقط تکذیب شد. ولی انواع پروندههای دیگر است که خلاف بَیِّن قانون و شرع و اخلاق عمل میشود و متهم نه دسترسی دارد و صدایش شنیده میشود و نه پاسخی داده میشود. بدون پاسخگویی روشن و آشکار و سریع این نوع احکام بیشتر میشود و نه کمتر.
جزییات مصوبه تازه مهریه در مجلس؛ پایان زندانهای طولانی با قسط اول سنگین
ابوترابی درباره مصوبه دیروز مجلس درخصوص اصلاح ماده یک طرح مهریه اعلام کرد: «برخلاف برخی شایعات، مجلس هیچ سقفی برای تعیین مهریه مشخص نکرده و زن و مرد میتوانند بر هر میزان مهریه توافق کنند.» بااینحال، او توضیح داد که مصوبه جدید پنج محور کلیدی دارد که مهمترین آن، تعیین ملاک تازه برای بازداشت بدهکاران مهریه است.
به گفته ابوترابی، تا سقف 14 سکه، بدهکار مهریه در صورت عدم پرداخت امکان بازداشت دارد، اما بالاتر از 14 سکه بازداشت منتفی است؛ مگر در یک حالت استثنایی. او توضیح داد: «اگر فردی برای فرار از پرداخت مهریه اموالش را مخفی، منتقل یا تبدیل به ارز و طلا کند، مشمول بازداشت میشود؛ حتی اگر مهریه بیش از 14 سکه باشد.»
نماینده مجلس همچنین گفت یکی از مشکلات جدی، مبلغ بسیار سنگین «قسط اول» مهریه در آرای قضات بوده که موجب بازداشت تعداد زیادی از مردان شده است. بر اساس مصوبه امروز، قضات دیگر اجازه تعیین قسط اول بسیار بالا را ندارند و باید قسط اول مانند سایر اقساط و متناسب با توان مالی بدهکار نوشته شود. به گفته او «بخش عمده زندانیان مهریه، بهخاطر همین قسط اول غیرمتعارف در زنداناند.»
ابوترابی درباره سایر اصلاحات از جمله نفقه و حضانت نیز گفت این موارد در طرح کلان دیده شده اما در ماده یک – که امروز تصویب شد – تنها موضوعات مرتبط با مهریه نهایی شده است.
این مصوبه حالا در مسیر بررسیهای بعدی قرار دارد و درصورت تصویب نهایی میتواند شکل اجرای پروندههای مهریه را در دستگاه قضایی تغییر دهد.