پیام آذری

آخرين مطالب

مظفریه تبریز، جلوه فاخر عزاداری حسینی مقالات

مظفریه تبریز، جلوه فاخر عزاداری حسینی
  بزرگنمايي:

پیام آذری - آئینه تمام‌نمای رفتار و کردار مردم این شهر است. غیر از بعد اقتصادی، ارتباط مردم با بازار در ابعاد فرهنگی و اجتماعی نیز تعریف شده‌است. عزاداری ایام محرم در شهر تبریز با بازار و خصوصا سرای مظفریه گره خورده است. به نوعی می‌توان گفت نشانه و نماد عزاداری تبریز، است. 
بازار تبریز و خصوصا تیمچه مظفریه در سال‌های دور تمام دهه محرم را میزبان دسته‌های عزاداری سالار شهیدان بود.
بعد‌ها تنها از روز پنجم؛ و بعد از دوران حکومت پهلوی تا زمان حاضر تنها از روز هشتم این عزاداری شروع می‌شود و تا سومین روز بعد از ادامه پیدا می‌کند.
عزاداران در تمام طول بازار تبریز حرکت می‌کنند، اما اوج این عزاداری در سرای مظفریه است. تمام اهالی بازار و خصوصا تیمچه‌داران سرای مظفریه؛ نسل اندر نسل وظیفه و علاقه دارند که در روز‌های عزای امام حسین (ع) میزبان خادمان و دوستداران آن حضرت باشند. این خدمت‌رسانی گاه به صورت میزبانی در تیمچه‌ها و یا به صورت پخش غذا و چای نذری صورت می‌گیرد. معمولا از روز هشتم تا دوازدهم محرم هیچ مغازه‌ای در بازار به کسب و کار مشغول نیست و همه به عشق امام حسین (ع) در حال برگزاری مراسمات عزاداری در گوشه کنار بازار هستند.
همان‌طور که در بخش پیشین گفته‌شد؛ هر محله از محلات تاریخی تبریز دارای سه دسته عزاداری با نام‌های عرب، عجم و زنجیرزن است. در گذشته این هئیت‌ها با توجه به اصناف و شغل و گاهی طبقه اجتماعی مردم؛ مخاطبان خاص خود را داشت. لوطیان و طراران و شغل‌های سخت اغلب مشتری هیئت‌های عرب بودند. زنجیرزنان، طبقه میانی اجتماع و شغل‌های شهری مانند عطاری و بزازی و... را به خود جذب می‌کردند. تاجران و طبقه مرفه جامعه نیز به هیئت‌های عجم می‌رفتند. اما امروز تقریبا این تقسیم‌بندی از بین رفته و بیشتر افراد بر اساس ذوق و سلیقه، هیئت خود را انتخاب می‌کنند. این هیئت‌ها به ترتیب در بازار عزاداری می‌کنند و خود را بر اساس نظم از پیش تعیین‌شده‌ای به سرای مظفریه می‌رسانند.
چینش افراد هیئت‌ها در مظفریه متفاوت است. اما معمولا سعی می‌شود که پیرغلامان و سپیدمویان در ابتدای صف حرکت کنند، جوانان در مرکز و کودکان در انتها. معمولا هر هیئت میاندار مخصوص خود را دارد که به حرکت آن نظم می‌دهد. گاه که به هر دلیل صدای مداح به گوش مخاطب نمی‌رسد یا میاندار احساس می‌کند که رکودی به جان هیئت افتاده؛ وظیفه دارد با فریاد‌هایی صدای اهالی هیئت را بلند کند و آن‌ها را به واکنش وادار کند. مثلا فریاد می‌زند:
قول لاری قلم
تا عزاداران بگویند:
اباالفضل
یا شعار‌هایی از این جنس.
عموما تلاش می‌شود که دسته‌های عزاداری در روز‌های مختلف به نوعی حرکت کنند که در حق دسته‌های دیگر اجحافی صورت نگیرد. مثلا ترتیبی اتخاذ می‌شود تا هیئتی که در روز اول به عنوان اولین دسته حرکت می‌کند در روز دوم مثلا در جایگاه پنجم قرار می‌گیرد و روز آخر به عنوان آخرین دسته حرکت می‌کنند. ترتیب حرکت بیست و هشت دسته عزاداری در بازار تبریز بر حسب قرعه‌کشی است.
در روزگار پهلوی، سرپرستان هیئات مذهبی با حضور در شهربانی این قرعه کشی را ترتیب می‌دادند. ولی امروزه در مجمع سرپرستان در حضور نماینده نیروی انتظامی این قرعه کشی صورت می‌گیرد. 
موضوعات عزاداری در بازار تاریخی تبریز
موضوع روز اول عزاداری بازار تبریز-یعنی روز هشتم محرم- بسته شدن آب فرات و توسل به علی اصغر (س) است. تمام افراد و دسته جات حاضر در بازار حول این محور شعر می‌خوانند. اشعاری مانند:
کوفه دن فرمان یتیشدی ابن سعد بی حیایه
باغلاسین راه فراتی اهل بیت مصطفیایه
در روز نهم محرم، عزاداری هیئات در مورد حضرت ابوالفضل عباس (س) است. تمام دسته‌های عزاداری یک صدا در شان علمدار کربلا، شعر می‌خوانند و عزاداری می‌کنند. تنوع نوحه‌های آذری درباره حضرت عباس (ع) بسیار زیاد است. از آن جمله می‌توان اشاره کرد به:‌ای جماعت تا وارام اسلامه نصرت ایلرم
صاخ الیم گئتدی صول اللی دینه خدمت ایلرم
تا منی گهواره یه سالدی آنام ام البنین
وردی بیر سوت سینه دن هر قطره سی آیین دین
بسله دی دینه منی حامی امیرالمومنین
جوهر ذاتیم دی دینیم دن حمایت ایلرم
در روز عاشورا عمده اشعار درباره غارت خیام و اصطلاحا «قتلگاه اول» است. منظور پیرغلامان از «قتلگاه اول»
ماجرای قتلگاه و شهادت امام حسین (ع) است:
دور ایله چاره یا اخا اماندی خیمه لر یانار
اگرچه دوتموری دیلیم گرگ دیم نلر یانار
سیخوبدی منجنیق غم سلیل آل احمدی
آلوب آرایه کفز اودی سلاله‌ی محمدی
قالوب اود ایچره مظهر جمال پاک سرمدی
گوروبدی آتش بلا بو حالی سس چکر یانار
ورق ورق داغیتدیلار رساله‌ی رسالتی
درست محکم ایتدیلر قواعد ضلالتی
پریده رنگیمون منیم بو حله وار دلالتی
او دور دلیل گوزلریم توکر سرشگ‌تر یانار
یا
دور‌ای یارالی یاتما سینیق نیزه لر اوسته
اشرار عرب گتدی یورش خیمه لر اوسته...
در روز یازدهم «قتلگاه دوم» خوانده می‌شود. منظور از «قتلگاه دوم»، کوچ اسرا از کربلا و ورود ایشان به کوفه است:
نیزه ده قارداش باشین هریان گدر
آردی جا بیر جمع سرگردان گدر
زینبین قوران آخن گؤز یاشیوا
منده یاننام اوغلووا قارداشیوا
تا نظر ساللام یارالی باشیوا
بو اورکدن قطره قطره قان گدر
روز دوازهم عزاداری بازار درباره‌ی دفن شهدا و نیز ماجرای کوفه است:
حق ایستدی بیر نوعیله دفع محن اتسین
امر ایله دی سجاده حسینه کفن اتسین
 

لینک کوتاه:
https://www.payameazari.ir/Fa/News/591927/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

امام جمعه بیله‌سوار: توافق آمریکا و یمن هیمنه پوشالی آمریکا را شکست

احداث 30 سیل‌بند و 25 مدرسه در اردبیل توسط بسیج سازندگی

سبک زندگی رضوی در جامعه جاری و ساری شود

نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ترکمنستان؛ گامی مؤثر در پیوند اقتصادی ایران و آسیای میانه

مردم بی‌اعتنایی را تحمل نمی‌کنند

امام جمعه تبریز: بدون روحانیت امکان پیشروی مکتب اهل بیت وجود ندارد/ امام جمعه قم: ذره‌ای از غنی سازی کوتاه نخواهیم آمد

دستگاه قضایی با ترک فعل حوزه جوانی جمعیت برخورد کند

هشدار نارنجی هواشناسی به این استان‌ها / طوفان در راه است!

جشن و سرور آذری ها در سالروز میلاد امام رضا (ع)؛ آمدم ای شاه پناهم بده

تراکتور نماد غیرت آذربایجان است

نرخ مالیات و عوارض ارزش افزوده انواع سیگار افزایش یافت

واژگونی خودرو در محور پیرانشهر- نقده 4 مصدوم برجای گذاشت

ماجرای کلینیک ترک بدحجابی چه بود؟ | معاون پزشکیان: امروز دیگر کسی طرفدار گشت ارشاد نیست

بازیکنان تراکتور منش قهرمانی خود را به همگان ثابت کردند

انتقال بیمار سکته‌ی مغزی (cva) با بالگرد اورژانس هوایی به بیمارستان امام رضا

روز اسناد ملی و میراث مکتوب، یادآور اهمیت بی‌بدیل اسناد است

پاشینیان: بین ارمنستان و آذربایجان صلح برقرار خواهد شد

پیش‌بینی وزش باد و گرد و خاک در پنج روز آینده

صدور هشدار نارنجی در این استان‌ها

همایش کوه‌روی خانوادگی فرهنگیان در ائل باغی تبریز

اطلاع‌رسانی شفاف دولت فضای روانی بازار را آرام‌تر می‌کند

امام جمعه اردبیل: اظهارات ترامپ بر عنوان «خلیج فارس» صحه گذاشت

«غدیر» نماد وحدت و انسجام بین مسلمانان؛ لزوم ترویج سیره علوی

ساخت بیمارستان جدید تبریز گروگان بهانه تراشی!

مقام وزارت بهداشت: 19هزار و 750 بیمار مبتلا به تالاسمی در کشور داریم

هشدار رعد و برق و باد شدید برای برخی استان‌های کشور

ترویج سبک زندگی اسلامی سرفصل سیره رضوی است

آغاز ساعت کاری جدید ادارات آذربایجان غربی از 20 اردیبهشت‌ماه

واژگونی خودرو در محور پیرانشهر- نقده 4 مصدوم برجا گذاشت

روز اسناد ملی و میراث مکتوب یادآور اهمیت بی‌بدیل اسناد است

چهار همت برآورد اولیه خسارت به بخش کشاورزی آذربایجان‌ غربی

تأکید استاندار آذربایجان‌غربی بر نقش زیرساخت‌ها در افزایش جذابیت مسکن

پیام سرپرست فرمانداری باروق به مناسبت میلاد امام رضا علیه السلام

ااسراف؛ تله‌ای مالی زیر پای بچه‌ها

فرسودگی آسفالت در مسیر ارومیه به بندرعباس صدای رانندگان را درآورد

معلمان، سنگ بنای توسعه جامعه

هواشناسی امروز جمعه 19/ 2/ 1404:وزش باد و گرد و خاک در اکثر استانهای کشور از امروز

عدالت اجتماعی در سیره رضوی پاسخگوی نابرابری‌های امروز است

پیام استاندار آذربایجان‌غربی به مناسبت سالروز تشکیل بسیج سازندگی

تجلیل از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی بوکان

بررسی آخرین وضعیت بازار دواب و مجتمع دام نالیشکینه بوکان

تجلیل از خیرین مدرسه ساز شهرستان بوکان

بهبود شرایط دریایی در استان هرمزگان؛ تنگه هرمز و دریای عمان آرام‌تر می‌شوند

قیمت سکه امروز 19 اردیبهشت 1404 / نیم سکه 46 میلیون تومان شد

کاردستی قشنگ تابستونی بسازیم

پزشکیان: خلیج‌ فارس، خلیج فارس خواهد ماند

انتقاد سخنگوی دولت اصلاحات از تغییر ساعات کاری ادارات

قهرمانان کاراته وان نونهالان کشور در اردبیل معرفی شدند

ژاوی: همسرم از فوتبال دیدنم شاکی است!

ریشه تاریخی و سیاسی جنگ هند و پاکستان/ تأثیر تنش اسلام‌آباد و دهلی‌نو بر امنیت بین‌الملل و منطقه