بزرگنمايي:

پیام آذری- تلسکوپ فضایی جیمز وب به یکی از اولین اهداف علمی که در سال 2017 برای آن اعلام شده بود، دست یافته است. ابزار فروسرخ این تلسکوپ اکنون جو اطراف یکی از سیارات فراخورشیدی منظومه تراپیست-1(TRAPPIST-1) را بررسی کرده است.

جیمز وب که به عنوان جانشین تلسکوپ فضایی فوق‌العاده هابل شناخته می‌شود، جدیدترین تلسکوپ فضایی پرچم‌دار ناساست و آینه بزرگ آن بیش از هر زمانی نور جمع می‌کند تا تصاویری با وضوح بالا بگیرد، در حالی که چشم‌های فروسرخ آن به آن اجازه می‌دهد تا به اعماق فضا و زمان‌های دور نگاه کند.

در مجموع، تلسکوپ فضایی جیمز وب در حال حاضر در ارائه بینش‌های جدید در مورد ستارگان، سیارات و تاریخ اولیه کیهان بسیار ارزشمند ظاهر شده است.

در سال 2017، اخترشناسان منظومه خارق‌العاده‌ای متشکل از هفت سیاره فراخورشیدی به اندازه زمین را کشف کردند که به دور یک ستاره کوتوله قرمز به نام تراپیست-1 در فاصله 40 سال نوری از ما می‌چرخند و به طور طبیعی، دانشمندان شروع به پرسش کردند که این سیارات فراخورشیدی جذاب از چشم جیمز وبی که آن موقع هنوز پرتاب نشده بود، چگونه به نظر خواهد رسید. بنابراین این منظومه خیلی زود به یکی از اولین اهداف علمی رسمی جیمز وب با هدف بررسی قابلیت سکونت بودن این سیارات تبدیل شد.

اکنون اولین نگاه اجمالی به جو درونی‌ترین سیاره این منظومه موسوم به TRAPPIST-1 b با استفاده از روشی به نام طیف‌سنجی انتقالی شده است. هنگامی که یک سیاره از مقابل ستاره میزبان خود عبور می‌کند، نور از جو آن عبور می‌کند و طول موج‌های مختلف نور را به درجات مختلف بسته به مولکول‌های موجود در جو آن مسدود می‌کند. سپس می‌توان این طیف را برای تعیین اینکه جو آن از چه چیزی تشکیل شده است، تجزیه و تحلیل کرد و از آن اطلاعات دیگری مانند قابل سکونت بودن یا نبودن سیاره به دست آورد.

اخترشناسان در مورد سیاره TRAPPIST-1 b هیچ نشانه‌ای مبنی بر جو داشتن آن پیدا نکردند و دریافتند که این سیاره اصلاً جو ندارد و طیف رسیده از آن را می‌توان کاملاً به فعالیت ستاره نسبت داد.

این یافته با سایر مشاهدات انجام شده جیمز وب در اوایل سال جاری که دمای این سیاره را اندازه‌گیری کرد و وجود جو برای آن را بعید می‌دانست، مطابقت دارد. با این حال، این احتمال وجود دارد که این سیاره جو نازکی متشکل از آب خالص، کربن دی اکسید یا متان داشته باشد.

رایان مک‌دونالد نویسنده این مطالعه گفت: مشاهدات ما نشانه‌هایی از جو اطراف TRAPPIST-1 b را نیافت. این به ما می‌گوید که این سیاره می‌تواند یک جرم سنگی برهنه و دارای ابرهایی در جو خود یا دارای مولکول‌های بسیار سنگینی مانند کربن دی اکسید باشد که باعث می‌شود جو آن‌قدر نازک باشد که از این فاصله قابل تشخیص نباشد. اما چیزی که می‌بینیم این است که ستاره‌ی این منظومه بزرگترین تأثیر را بر مشاهدات ما دارد.

بررسی سیاره TRAPPIST-1 b عمدتاً یک آزمایش فناوری برای همسایگان جذاب‌تر خود به نام‌های تراپیست-1 d، e و f بود که همگی در محدوده منطقه قابل سکونت ستاره میزبان خود می‌چرخند.

پژوهشگران می‌گویند، این مطالعه به آنها کمک کرده تا یاد بگیرند که چگونه نقاط گرمتر و سردتر ستاره، شراره‌ها و سایر فعالیت‌هایی که می‌توانند بر خوانش‌های جوی تأثیر بگذارند، توضیح دهند.

این پژوهش در مجله The Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.