پیام آذری - تبریز- آروق، روستایی کوچک در دل آذربایجان شرقی به‌عنوان مهد بستنی‌های سنتی شناخته می‌شود؛ جایی که شیر تازه، وانیل اصل و گلاب کاشان باهنر دست روستاییان آمیخته و طعم منحصربه فردی ایجاد می‌کند.

خبرگزاری مهر ، گروه استان‌ها: خورشید کم‌رمق و طلایی خرداد، آرام‌آرام از پشت کوه‌های کم‌ارتفاع ملکان سر برمی‌آورد و روزی دیگر را در دل روستای آروق رقم می‌زند؛ روستایی کوچک و سرسبز در دل آذربایجان شرقی که آوازه‌اش سال‌هاست به‌عنوان مهد بستنی سنتی در سراسر استان و حتی فراتر از آن پیچیده است. نام آروق برای هر اهل منطقه و حتی بسیاری از مردم شهرهای اطراف، مترادف با بستنی‌های طبیعی و اصیلی است که با شیر تازه گاومیش، وانیل اصل و گلاب کاشان تهیه می‌شوند؛ بستنی‌هایی که طعمی بی‌نظیر و کیفیتی ممتاز دارند و سال‌هاست این روستا را به قطب بستنی‌سازی سنتی تبدیل کرده‌اند.
هوا هنوز خنک است و نسیم بهاری، نوازشی ملایم بر گونه‌ها می‌کشاند. از ابتدای مسیر تا ورود به روستا، چشم‌انداز دشت‌های پهناور و زمین‌های کشاورزی سرسبز، با گل‌های وحشی که در رقص آرام باد تاب می‌خورند، مسافری را به تأمل و آرامش دعوت می‌کند.
جاده باریک و سنگ‌فرش شده، میان باغ‌ها و زمین‌های پربرکت کشاورزی، به تدریج شمار خانه‌ها و ساختمان‌های روستا را افزایش می‌دهد. صدای آهسته چک‌چک آب از جویبارهای کوچک کنار جاده به گوش می‌رسد و بوی خاک تازه باران خورده، با عطر مطبوع سبزه‌ها و گل‌های بهاری در هم می‌آمیزد.
با ورود به مرکز روستا، همه چیز رنگ و بوی دیگری می‌گیرد. دیوارهای کاهگلی خانه‌ها که به نرمی زیر نور آفتاب می‌درخشند، در کنار پنجره‌های چوبی با گلدان‌های گل شمعدانی، حکایت از زندگی ساده اما پرمهر مردمانی دارد که سال‌هاست در اینجا ریشه دوانده‌اند.
صدای خنده کودکان که با بازیگوشی در کوچه‌های باریک سنگ‌فرش به دنبال هم می‌دوند، در هم‌نشینی با صدای همهمه زنان و مردانی که برای خرید و گفت‌وگو به بازارچه کوچک بستنی فروشی‌ها آمده‌اند، فضایی زنده و پویا می‌آفریند.
بوی شیر گاومیش تازه، وانیل اصیل و گلاب کاشان، به وضوح در فضا پراکنده است و دل هر رهگذری را می‌رباید. این بوها، وعده‌ای از طعمی شیرین و منحصر به فرد هستند که در هیچ جای دیگری چنین کیفیت و اصالتی را نمی‌توان یافت.
در مغازه‌های کوچک و سنتی، بستنی‌سازان با مهارتی هنرمندانه و صبوری، مشغول تهیه بستنی‌های دست‌ساز و تازه هستند. دستگاه‌های سنتی که از نسل‌های گذشته به یادگار مانده، با صدایی آرام و موزون، شیر گاومیش تازه را به بستنی‌های خوش طعمی تبدیل می‌کنند که مشتریان جوان و پیر را به صف کشانده است.
مردم روستا که بیشتر کشاورز و دامدار هستند، با لبخندی مهمان‌نوازانه از گردشگران و خریداران استقبال می‌کنند؛ هر یک داستانی از سختی‌ها و تلاش‌های روزمره خود برای حفظ این هنر سنتی دارند. صدای پای پایکوبی گاوها در دامداری‌های کوچک و عطر شیر تازه که مستقیم از همان گاوداری‌ها به کارگاه‌ها منتقل می‌شود، نمایی زنده از چرخه‌ای است که این بستنی‌ها را به طعمی خاص و بی‌نظیر تبدیل کرده است.
در گوشه‌ای از بازار، تابلوهای کوچک با نام بستنی‌سازان همچون نشانه‌هایی از تاریخچه و هویت این هنر محلی نصب شده‌اند؛ نام‌هایی که نسل به نسل منتقل شده و با هر فصل، داستانی تازه را رقم زده‌اند.
گرچه گرانی شیر، وانیل و گلاب، سایه‌ای از نگرانی بر دل بستنی‌سازان انداخته، اما عشق به حفظ سنت و کیفیت باعث شده است که هیچ‌گاه از تلاش باز نایستند. در روزهای گرم تابستان، به‌ویژه جمعه‌ها، صف‌های طولانی مشتریانی از شهرهای اطراف و حتی دوردست، نشان از طعم دلنشینی دارد که این بستنی‌های اصیل در دل مردم ایجاد کرده‌اند.
وقتی خورشید به ارتفاع بالاتری می‌رسد، خنکی نسیم جای خود را به گرمای مطبوع بهار می‌دهد و خیابان‌های آروق مملو از صدای زندگی می‌شود؛ مردانی که پشت دستگاه‌های بستنی‌سازی ایستاده‌اند، زنان و کودکان که بستنی به دست در حال گشت و گذار هستند و عابران و گردشگرانی که به طعم اصیل این بستنی‌ها ایمان آورده‌اند.
هر لقمه بستنی، طعمی است از شیر ناب گاومیش، عطری است از وانیل اصل، خاطره‌ای است از دیروزهای شیرین و نویدبخش فردایی روشن برای مردمانی که با همت و امید، میراثی بی‌بدیل را در دل این روستا حفظ کرده‌اند.

آروق ؛ روستایی که طعم اصالت را به شهرهای دیگر می‌برد
آقا شاهین، جوان 28 ساله‌ای است که از سن 19 سالگی در کارگاه‌های سنتی بستنی‌سازی روستا مشغول به کار شده و اکنون به‌عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین بستنی‌سازان آروق شناخته می‌شود. او در محیطی بزرگ شده که شیر تازه گاومیش، وانیل اصل و گلاب کاشان نه فقط مواد اولیه، بلکه بخشی از هویت مردم روستا است.
او با نگاهی پر از افتخار درباره قدمت و هنر بستنی‌سازی در آروق به خبرنگار مهر می‌گوید: ما این سنت را از پدران و مادرانمان به ارث برده‌ایم. هر لقمه بستنی که در این روستا تولید می‌شود، حاصل سال‌ها تجربه و عشقی است که در دل هر نسل به نسل منتقل شده است. شیر گاومیش تازه که از دامداری خودمان می‌آید، کلید اصلی طعم بی‌نظیر بستنی ماست.
وی با اشاره به دستگاه‌های سنتی و روش‌های قدیمی می‌افزاید: استفاده از دستگاه‌های قدیمی و سنتی که هنوز سالم و کارآمد هستند، به بستنی ما اصالت می‌دهد. این روش‌ها ممکن است زمان‌بر باشند، اما کیفیت محصول را تضمین می‌کنند.
این جوان بستنی ساز درباره چالش‌های امروزی این صنعت می‌گوید: بزرگ‌ترین مشکل ما گرانی مواد اولیه است. قیمت شیر گاومیش، وانیل اصل و گلاب کاشان طی سال‌های اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته و این فشار مالی زیادی روی تولیدکنندگان گذاشته است؛ با این حال، ما هرگز کیفیت را فدای قیمت نمی‌کنیم، چراکه این برای ما مسأله حیثیت و اصالت است.
او ادامه می‌دهد: در فصل تابستان، به‌ویژه روزهای جمعه، فروش ما به اوج می‌رسد و تا 10 تن بستنی نیز فروخته می‌شود و این نشان‌دهنده محبوبیت و اعتمادی است که مردم به محصولات ما دارند. مشتریان از شهرهای اطراف و حتی شهرستان‌های دوردست می‌آیند تا طعم واقعی بستنی آروق را بچشند.
وی با اشاره به آینده کار خود خاطرنشان می‌کند: امیدوارم بتوانم این هنر را به نسل‌های بعدی منتقل کنم و روستای آروق همچنان به‌عنوان مهد بستنی سنتی در کشور شناخته شود.

حفظ سنت و ارتقای کیفیت؛ دغدغه و هدف بستنی‌سازان آروق
آقا مجتبی نیز مردی در میانه سال‌های عمر خود است که بیش از سه دهه در عرصه بستنی‌سازی آروق فعالیت داشته است. او که با دستانی پرتوان و چهره‌ای آفتاب‌سوخته، نماد تلاش و پشتکار در این صنعت محلی به شمار می‌آید، درباره تغییرات این حرفه و اهمیت حفظ سنت‌ها سخن می‌گوید.
او با صدایی آرام و دلنشین می‌گوید: وقتی به گذشته نگاه می‌کنم، می‌بینم چقدر مسیر تغییر کرده، اما اصل کار همیشه ثابت مانده است؛ تهیه بستنی با بهترین مواد اولیه و به شیوه سنتی.
وی ادامه می‌دهد: ما از شیر گاومیش تازه دامداری خودمان استفاده می‌کنیم که باعث می‌شود بستنی‌ها طعمی کاملاً متفاوت و اصیل داشته باشند، وانیل اصل و گلاب کاشان نیز دو عنصر جدا نشدنی در این ترکیب هستند که عطر و طعم خاصی به بستنی‌ها می‌دهند.
آقا مجتبی با اشاره به مشکلات فعلی اظهار می‌کند: در سال‌های اخیر، نوسانات قیمت مواد اولیه، باعث شده تولید سخت‌تر شود و برخی از بستنی‌فروشی‌ها با دشواری‌های زیادی روبه‌رو شوند. گرانی شیر و وانیل و گلاب، ما را به فکر چاره‌اندیشی و حمایت بیشتر مسئولان انداخته است.
وی می‌افزاید: چیزی که امیدوارمان نگه می‌دارد، علاقه و محبت مردم است، در فصل تابستان، به ویژه روزهای جمعه، فروش بستنی‌ها به حداکثر می‌رسد و مشتریان از شهرهای مختلف به اینجا می‌آیند تا بهترین بستنی‌های سنتی را امتحان کنند.
او در پایان یادآور می‌شود: این هنر و حرفه، بخشی از هویت ماست، ما هر روز تلاش می‌کنیم تا این میراث را زنده نگه داریم و به بهترین شکل به نسل‌های بعدی منتقل کنیم.
روستای آروق ، با داشتن بیش از 20 بستنی‌فروشی فعال و بستنی‌سازانی که با عشق و دقت سنتی بی‌نظیر را حفظ کرده‌اند، نمونه‌ای درخشان از هنر و اصالت ایرانی است. بستنی‌های تولیدشده در این روستا، نه تنها در آذربایجان شرقی بلکه در شهرهای دیگر نیز مشتریان وفاداری دارد که برای طعم اصیل آن کیلومترها سفر می‌کنند.
با وجود چالش‌های اقتصادی، به ویژه افزایش هزینه مواد اولیه، بستنی‌سازان آروق با تعهد به کیفیت و حفظ سنت‌های دیرینه، این میراث گران‌بها را زنده نگه داشته‌اند. حمایت بیشتر مسئولان و توجه به مشکلات آن‌ها می‌تواند این صنعت بومی را مستحکم‌تر کند و زمینه توسعه و معرفی جهانی آن را فراهم آورد.