بزرگنمايي:

پیام آذری - نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که باور دیرینه درباره اینکه خوردن پنیر قبل از خواب باعث کابوس دیدن می‌شود، می‌تواند واقعا حقیقت داشته باشد. اما موضوع فقط پنیر نیست؛ خوراکی‌های دیگر و زمان خوردن آن‌ها نیز می‌تواند بر کیفیت خواب و رویا تاثیر بگذارد.
به گزارش ایسنا به نقل از نیواطلس، یک باور عمومی و قدیمی که ریشه در ادبیات و فرهنگ عامه دارد، این است که خوردن پنیر پیش از خواب باعث دیدن رویاهای آشفته می‌شود. با این حال، علیرغم این داستان‌های فولکلور، تحقیقات علمی بسیار کمی در مورد اینکه آیا خوردن پنیر یا دیگر غذاها پیش از خواب واقعا بر خواب و رویا تأثیر می‌گذارند، انجام شده است. اما حالا، یک پژوهش تازه از دانشگاه مونترال کانادا ممکن است پاسخی برای این پرسش داشته باشد.
دکتر توره نیلسون، نویسنده اصلی مقاله از دپارتمان روانپزشکی و اعتیاد دانشگاه مونترال می‌گوید: شدت کابوس‌ها با عدم تحمل لاکتوز و سایر آلرژی‌های غذایی ارتباط قوی دارد.
این پژوهش بررسی کرده که آیا برخی غذاها مثل پنیر یا شیرینی‌جات، حساسیت‌های غذایی مثل عدم تحمل لاکتوز، و عادت‌های غذایی مثل خوردن غذا در اواخر شب می‌توانند کیفیت خواب و ویژگی‌های رویا را تغییر دهند یا خیر. محققان 1082 دانشجوی دانشگاه مک‌ایوان در آلبرتا، کانادا را که میانگین سنی‌شان 20 سال بود، مورد بررسی قرار دادند. این دانشجویان پرسش‌نامه‌ای آنلاین پر کردند که درباره رژیم غذایی، کیفیت خواب، توانایی به‌یادآوری رویاها، حساسیت‌های غذایی و سلامت کلی‌شان بود.
نتایج نشان داد که 40.2 درصد از شرکت‌کنندگان گزارش کردند که غذا خوردن روی خواب‌شان تاثیر دارد. از این میان، 24.7 درصد گفتند که برخی غذاها خواب‌شان را بدتر می‌کند، و 20.1 درصد گفتند که غذاها خواب‌شان را بهتر می‌کند. غذاهایی که بیشتر باعث بدتر شدن خواب معرفی شدند عبارت بودند از دسرها و شیرینی‌جات، غذاهای تند، و لبنیات. در مقابل، میوه‌ها، سبزیجات، و دمنوش‌های گیاهی از جمله غذاهایی بودند که به بهبود خواب نسبت داده شدند.
تنها 5.5 درصد از شرکت‌کنندگان معتقد بودند که غذا روی رویاهایشان اثر دارد. در میان آن‌ها، شیرینی‌جات و لبنیات بیشترین ارتباط را با رویاهای عجیب، زنده، یا آزاردهنده داشتند. همچنین، افرادی که به لاکتوز حساسیت داشتند یا آلرژی غذایی داشتند، بیشتر از سایرین کابوس می‌دیدند. عدم تحمل لاکتوز با افزایش کابوس‌ها رابطه قابل‌توجهی داشت، ولی این رابطه عمدتا به دلیل علائم گوارشی مانند نفخ یا دل‌پیچه توضیح داده می‌شد. آلرژی‌های غذایی هم با افزایش کابوس در ارتباط بود، اما این تاثیر مستقل از علائم گوارشی بود.
دکتر نیلسون می‌گوید: افرادی که به لاکتوز حساس‌اند و علائم گوارشی شدید دارند، کابوس‌های بیشتری تجربه می‌کنند. این منطقی است، چون می‌دانیم احساسات جسمانی می‌توانند روی رویاها اثر بگذارند.
او افزود: کابوس‌ها می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند، به‌ویژه اگر مکرر رخ دهند، چون معمولا فرد را در حالت روحی منفی از خواب بیدار می‌کنند. این تجربه‌ها ممکن است باعث شود افراد از خوابیدن اجتناب کنند و در نتیجه از خواب عمیق و ترمیم‌کننده محروم شوند.
در مورد عادت‌های غذایی نیز، غذا خوردن در اواخر شب در ساعات شب یا نزدیک به خواب با کیفیت خواب پایین‌تر، رویاهای منفی‌تر، و کابوس‌های بیشتر همراه بود. از سوی دیگر، تغذیه سالم‌تر، که شامل مصرف غذاهای متناسب با نیاز بدن و پرهیز از وعده‌های دیرهنگام بود، با توانایی بیشتر در به‌یادآوردن رویا و محتوای مثبت‌تر رویاها ارتباط داشت.
البته این مطالعه دارای محدودیت‌هایی نیز هست. چون یک مطالعه همبستگی بود، نمی‌تواند رابطه علت و معلولی را اثبات کند؛ فقط می‌تواند وجود یک ارتباط را نشان دهد. هنوز مشخص نیست که آیا رژیم غذایی روی رویا تاثیر دارد، یا برعکس، یا اینکه شاید عاملی دیگر هر دو را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین، چون بیشتر شرکت‌کنندگان جوان و دانشجوی کانادایی بودند، ممکن است نتایج برای سایر گروه‌های سنی یا جمعیت‌ها قابل تعمیم نباشد. از طرفی، اطلاعات مطالعه بر پایه خوداظهاری شرکت‌کنندگان است، که ممکن است دقیق یا قابل‌اعتماد نباشد. پژوهشگران همچنین اذعان کردند که باورهای فرهنگی یا داستان‌های عامیانه درباره غذا و رویا را مستقیما مورد ارزیابی قرار ندادند، در حالی که این باورها ممکن است در پاسخ‌ها تاثیرگذار باشند.
با این وجود، یافته‌های این مطالعه می‌تواند پیامدهای عملی داشته باشد. افرادی که از کابوس رنج می‌برند، شاید بتوانند با دنبال‌کردن رژیم غذایی خود و ایجاد تغییراتی در آن به‌ویژه کاهش مصرف لبنیات در صورت داشتن عدم تحمل لاکتوز وضعیت خود را بهبود بخشند. همچنین، پرهیز از غذاهای سنگین، شیرین یا لبنی پیش از خواب و افزایش مصرف غذاهای کامل ممکن است به کیفیت خواب بهتر و رویاهای آرام‌تر کمک کننده باشد. این مطالعه، شواهد فزاینده‌ای را در تایید این دیدگاه ارائه می‌دهد که سلامت روده می‌تواند بر وضعیت روانی و احساسی اثرگذار باشد. در نتیجه، تنظیم رژیم غذایی می‌تواند راهی کم‌خطر و بدون استفاده از دارو برای بهبود خواب و کاهش کابوس‌ها باشد.
دکتر نیلسون می‌گوید: نیاز داریم که روی افراد بیشتر، در گروه‌های سنی و سبک‌های زندگی متفاوت، با عادت‌های غذایی مختلف مطالعه کنیم تا مشخص شود آیا یافته‌های ما برای جمعیت عمومی قابل تعمیم هست یا خیر. «همچنین لازم است مطالعات آزمایشی طراحی کنیم تا ببینیم آیا افراد واقعا می‌توانند اثر خوراکی‌های خاص بر رویاها را تشخیص دهند یا خیر. برای مثال، مطالعه‌ای انجام دهیم که در آن از شرکت‌کنندگان بخواهیم شب قبل از خواب محصولات پنیری یا یک غذای کنترل‌شده دیگر مصرف کنند، تا ببینیم آیا این موضوع بر خواب و رویاهایشان اثر دارد یا نه.