پیام آذری - روزنامه نسل فردا در این اینفوگرافیک به بررسی سرطان سینه پرداخته است.
سرطان پستان (Breast cancer) نوعی سرطان است که از بافت پستان آغاز میشود. علائم این بیماری شامل وجود توده در پستان، تغییر در شکل ظاهری آن، فرورفتگیهای کوچک روی پوست، ترشح مایع از نوک پستان، فرورفتگی نوک پستان و قرمزی یا خشکی و پوستهپوسته شدن پوست پستان میباشد. در مواردی که سرطان به دیگر نقاط بدن متاستاز میدهد، ممکن است دردهای استخوانی، تورم و بزرگی غدد لنفاوی، تنگی نفس یا زردی نیز مشاهده شود.
عوامل خطرساز ابتلا به سرطان پستان شامل جنسیت مؤنث، چاقی، کمتحرکی، مصرف الکل، درمان جایگزینی هورمونی پس از یائسگی، قرارگیری در معرض پرتوهای یونیزان، آغاز زودهنگام قاعدگی (منارک)، دیر باردار شدن یا نداشتن بارداری، سابقه قبلی سرطان پستان و سابقه خانوادگی این بیماری هستند. حدود 5 تا 10 درصد موارد دارای زمینه ژنتیکی بوده و از والدین به ارث میرسند که از جمله جهشهای ژنی مرتبط میتوان به BRCA1 و BRCA2 اشاره کرد.
بیشتر سرطانهای پستان از سلولهای دیواره مجاری شیر یا لوبولهای شیرساز منشأ میگیرند؛ سرطانهایی که از مجاری شیر نشأت میگیرند «کارسینوم درجای مجاری پستان» و آنهایی که از لوبولها منشاء دارند «کارسینوم لوبولار» نامیده میشوند. این سرطانها دارای حدود 18 زیرگروه مختلف هستند که برخی از آنها از ضایعات پیشسرطانی ناشی میشوند.
تشخیص قطعی سرطان پستان از طریق بیوپسی از بافت مشکوک انجام میشود. پس از تشخیص، آزمایشهای تکمیلی به منظور تعیین میزان گسترش سرطان و انتخاب بهترین روش درمانی انجام میگیرد.
در خصوص مزایا و مضرات غربالگری سرطان پستان، نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی مطالعات نشان دادهاند که ماموگرافی ممکن است در برخی زنان منجر به تشخیصهای مثبت کاذب شود. با این حال، کارگروه خدمات پیشگیرانه آمریکا توصیه میکند که زنان بین 50 تا 74 سال هر دو سال یکبار ماموگرافی انجام دهند، چرا که در این گروه سنی مزایای غربالگری بیشتر است. در افراد با ریسک بالای ابتلا، داروهایی مانند تاموکسیفن و رالوکسیفن جهت پیشگیری تجویز میشود و در موارد پرخطر، جراحی پیشگیرانه دوطرفه پستان نیز انجام میشود.
درمان سرطان پستان بسته به نوع و مرحله بیماری شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمیدرمانی، هورموندرمانی و درمانهای هدفمند است. انواع جراحی شامل ماستکتومی (برداشتن کامل پستان) و جراحیهای حفظ پستان میباشد. جراحیهای ترمیمی و بازسازی پستان نیز ممکن است همزمان یا پس از جراحی اولیه انجام شود. در مواردی که سرطان به سایر اندامها گسترش یافته، درمانها عمدتاً برای بهبود کیفیت زندگی و کاهش علائم انجام میپذیرند.
پیشآگهی بیماری به نوع سرطان، مرحله آن و سن بیمار بستگی دارد. نرخ بقای پنجساله در کشورهای توسعهیافته بین 80 تا 90 درصد است، اما این نرخ در کشورهای در حال توسعه پایینتر است. سرطان پستان شایعترین سرطان در زنان در سطح جهان بوده و حدود 25 درصد کل موارد سرطان زنان را تشکیل میدهد. در سال 2018 میلادی، بیش از 2 میلیون مورد جدید و بیش از 600 هزار مرگ ناشی از این بیماری گزارش شده است. این سرطان در کشورهای توسعهیافته شیوع بیشتری دارد و در زنان، میزان ابتلا حدود 100 برابر مردان است.
بر اساس گزارش متخصصان در ایران، سالانه حدود هشت هزار نفر به سرطان پستان مبتلا میشوند و شیوع این بیماری در زنان ایرانی حدود 30 تا 35 مورد در هر 100 هزار نفر است.